Kars-Iğdır-Nahçıvan hattı Türk dünyasını buluşturacak

Önemli bir geçiş noktası olan Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti, Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün dediği gibi "Türk kapısı", Kazım Karabekir Paşa'nın dediği gibi de "Şark kapısı", Türkiye'yi Türk Cumhuriyetleriyle birbirine bağlayan tek toprak parçası. Aynı zamanda tarihi ipek yolu üzerinde.

TRT Haber Sıcak Nokta ekibinden Ceyda Muslu ve kameraman Deniz Kahraman, açılacak koridorun başlangıç noktasını yerinde görüntüledi.

Azerbaycan ile kara bağlantısı 1920 yılında koparıldı. O tarihten bu yana Nahçıvan, ana vatanından ayrılmış Azerbaycan toprağı. Sovyetler Birliği döneminde inşa edilen ulaşım ağları, 1990'lı yılların başındaki Karabağ Savaşı'ndan bu yana kullanılamaz halde.

Azerbaycan ile Nahçıvan arasında ulaşım yeniden sağlanacak

Azerbaycan ordusunun 44 günde Ermenistan’a karşı Karabağ'daki son zaferinin ardından bölgedeki koridor yeniden önem kazandı. İki ülke arasında yapılan anlaşmanın 9. maddesi uyarınca Azerbaycan ile Nahçıvan arasında ulaşım yeniden sağlanacak. 

Gümrük çilesi son bulacak

Bahsi geçen coğrafya Zengezur koridoru. Zengezur, bugün Ermenistan toprakları içinde kalıyor. Tarihi Azerbaycan toprağı olan bölge, 1828 Türkmençay anlaşmasının ardından adım adım el değiştirdi. Sadece Azerbaycan'ı Nahcivan'dan değil, Anadolu'yu da Türk dünyasından ayırdı.

Marmara Üniversitesi'nden Prof. Dr. Okan Yeşilot, "Zengezur kasabasının Ermenilere verilmesi neticesinde 400'e yakın Türk köyü boşaltılmış ve buralara Ermeniler yerleştirilmiş Ermenistan Zengezur aracılığıyla bu bölgede İran ile sınırı olmuştur. Türk dünyasının arasına bıçak gibi saplanan bir haritada Nahçıvan ile Azerbaycan arasında karayolu kesilmiştir." değerlendirmesinde bulundu.

Kara yolu açıldığında artık İran üzerinden geçişlere gerek kalmayacak. Böylelikle hem mesafe kısalacak hem de gümrük çilesi son bulacak. 

Nahçıvan'ı Azerbaycan'a bağlayan tek seçenek kara yolu değil. Arada demir yolu bağlantısı da var. Ancak hattın bir bölümü sökülmüş durumda. 

Azerbaycan Milli İlimler Akademisi'Nden Prof. Dr. İsmail Haciyev, Biz Şimdi Nahçıvan'dacn Bakü'ye giderken iki gümrükten geçiyoruz. yol açılırsa çok kısa vakitte Nahçıvan'dan Bakü'ye gidilecektir." dedi.

Türkiye Nahçıvan'ın garantörü

Azerbaycan Nahçıvan kordiorunun açılacak olması Türkiye için de büyük önem taşıyor. Türkiye, 1921 tarihli Kars Anlaşması'na göre Nahçıvan'ın garantörü.

Yeşilot, "Biz uzun süredir Kafkaslarla ve Türk dünyası ile bağlantılarımızı başka yollar üzerinden yapıyorduk. Buradaki yapılacak demir yolu artık bizi Nahçıvan üzerinden 42 kilometrelik bir kolla Azerbaycan'a bağlayacak." ifadelerini kullandı.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Nahçıvan'a doğru yeni bir bir demir yolu ağı planladıklarını söyledi.  Kars-Iğdır-Nahçıvan Demiryolu projesi için zemin etüdü çalışmaları bitmek üzere. Proje hayata geçerse Türkiye ve Azerbaycan sadece kara yoluyla değil Demir yolu ile de birbirine kesintisiz olarak bağlanmış olacak. 

Kamera: Deniz Kahraman