Mağdurla failin karşılaşması Adli Görüşme Odaları ile engelleniyor

Adalet Bakanlığının kararıyla 70 ildeki 80 adliyede kurulan, 90 adet Adli Görüşme Odası, çocuk, yaşlı, engelli, cinsel suç ve aile içi şiddet suçu mağdurlarının ifade ve beyanlarının alınması için 3 Nisan 2017'de faaliyete geçirildi.

Çağlayan'daki İstanbul Adalet Sarayı'na da her biri yan yana bekleme, görüşme ve gözlem adlı 3 odadan oluşan 2 Adli Görüşme Odası kuruldu.

Adliyenin 7. katındaki Çocuk Suçları Soruşturma Bürosu'nun bulunduğu alanda kurulan görüşme odaları, soruşturma savcılarının talimatı veya mahkeme kararlarıyla kullanılıyor.

2017 yılından bugüne kadar İstanbul Adliyesi'nde toplam 504 görüşme gerçekleştirilirken bunlardan 307'si geçen yıl yapıldı.

Uzman mağdurun görüşmesi gözlem odasındaki ekrandan takip ediliyor

İstanbul Adliyesi Adli Görüşme Odaları ve Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Müdürlüğü'nden sorumlu Cumhuriyet savcısı Ümit Babayiğit, odaların kullanımıyla ilgili açıklama yaptı. Adli destek görevlileri de görüşme odalarında canlandırma yaparak sistemin işleyişi hakkında detaylı bilgi verdi.

Yapılan canlandırmaya göre, Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) donatılarıyla hazırlanmış görüşme odasına, her ikisi de sosyal uzman olan görüşmecilerden biri mağdur yerine geçti.

Gözlem odasıyla bağlantı sağlayabilmek için kulaklık takan uzman, savcının veya hakimin sorusunu, uygun bir ifade şekliyle mağdura yöneltti. Savcı Babayiğit ise, uzmanla mağdurun görüşmesini, bitişikte bulunan gözlem odasındaki ekrandan SEGBİS aracılığıyla takip etti.

Bekleme, görüşme ve gözlem odaları var

Adli Görüşme Odaları'nın, kırılgan gruptaki kişilerin mağdur ve tanık olarak ifade vermelerinde mahkemelere ve savcılıklara yardımcı olmak amacıyla kullanıldığını anlatan Babayiğit, bu odaların da 3'er bölümden oluştuğunu anlattı.

Babayiğit, bunların da "bekleme", "görüşme" ve hakim veya savcının bulunduğu "gözlem" odası olduğunu söyledi.

"Gözlem odasında hakim ve savcının yanı sıra taraf avukatları da bulunabiliyor. İzleme odasında olanlar, sorulması gereken soruları kulaklık vasıtasıyla düğmeye basarak adli görüşmeciye iletiyorlar. Adli görüşmeci bu soruyu kırılgan gruptaki insanların ikincil örselenmelerine engel olacak şekilde soru haline getirerek yöneltiyor. Verilen cevapları biz zaten izleme odasından duyuyoruz. Gerektiği durumlarda yinelenen veya açılması gereken soruları buradan yönlendiriyoruz."

"Davalarda ifade verme güçlüğü çeken insanlarla karşılaşılabiliyor"

Mağdurların ifade verme güçlüğü yaşayabildiğini anlatan Babayiğit, "Aile mahkemeleri, çocuk mahkemeleri ve ceza mahkemelerindeki davalarda ifade verme güçlüğü çeken insanlarla karşılaşılabiliyor. Bunlar çocuk olabilir, suçun niteliği nedeniyle konuşmakta güçlük çeken insanlar olabilir ve adli mekanizmanın verdiği çekinceden ileri gelen kırılganlıklar olabilir. O insanların ifade veremediği kanaatine vardığında hakim veya savcı, bu odaların kullanılmasını gerekli görürse bizden isteyebiliyor" dedi.

Amaç, faille mağdurun karşı karşıya gelmemesini sağlamak

Adli Görüşme Odalarında en önemli uygulama alanının cinsel suç mağduru kadınlar veya çocukların, suçun failiyle karşı karşıya gelmemesini sağlamak olduğunu söyleyen Babayiğit, ceza sisteminden korkması nedeniyle ifade güçlüğü çeken çocuklar için de odaların kullanımının yaygın olduğunu anlattı.

Babayiğit, soruşturma aşamasında, dosyalar gizli olduğu için bu aşamada alınan ifadeler için gözlem odasında sadece savcının bulunduğu ve odaların daha çok soruşturma aşamasında kullanıldığını söyledi.

Mahkeme aşamasındaki dosyalardaki ifade işleminde ise taraf avukatlarının gözlem odası veya duruşma salonunda bulunabildiğini anlattı.