Sanal gerçeklik gözlüklerinin yıldızı son zamanlarda daha parlak. Bunun en önemli nedeni kuşkusuz ki Metaverse.
Metaverse, internet kullanıcılarına sanal gerçeklik ile fiziksel gerçekliği birleştirerek alternatif bir evren oluşturmayı vaat ediyor. Bu gelişmeyi sanal evrene açılan yeni bir kapı gibi düşünürsek, o kapının anahtarlarından biri de sanal gerçeklik gözlükleri.
Video oyunlarıyla hayatımıza giren, cep telefonlarıyla yükselen ve pek çok kullanım alanına sahip sanal gerçeklik gözlükleri kullanan kişiyi görüntünün içerisine sokarak renkli ve bambaşka evrenler vadediyor. Peki, bu ileri teknoloji gözlükler ne kadar masum?
[Fotoğraf: Getty]
Uzun kullanım göz sağlığını tehdit ediyor
Sanal gerçeklik gözlüklerinin çalışma prensibini ve göz sağlığı üzerindeki etkilerini inceleyen Prof. Dr. Banu Açıkalın, uzun kullanımların miyop başta olmak üzere katarakt ve sarı nokta gibi rahatsızlıkları tetikleyebileceğini söylüyor.
“Sanal gerçeklik gözlükleri, son zamanlarda yaygın olan LED, LCD, Plazma gibi teknolojiler ile üretilmiş cep telefonu, bilgisayar ve diğer birçok aygıtın ekran görüntüsünü, oluşturulan göz yanılmaları (hileleri) ile daha gerçekçi olarak algılatmak için tasarlanmış son derece teknolojik gözlüklerdir. Bu gözlüğü kullanan kişinin kendini görüntünün içinde hissetmesi için her iki göze ayrı görüntü verilir. Derinlik yanılsaması ile kişi bu gözlüklerle gördüğü görüntüleri gerçek gibi hisseder. Dolayısıyla gördüğü görüntülerden daha çok zevk alır. Daha çok zevk alması ise bu cihazlarla geçirilen uzun vakitleri beraberinde getirir.
Uzun kullanımların gözde oluşturabileceği zararları sıralarsak;
Bu cihazların yoğun kullanımı özellikle gözlerinde kırma kusuru olanlarda gözün uyum yeteneği çok fazla kullanıldığı için baş ağrısı ve mide bulantısı oluşturabilir. Kırma kusuru olmayanlarda ise yakın görme çok kullanıldığı için özellikle myopi (uzağı görmeme) gelişimi ve myopinin hızlı ilerlemesine neden olabilir. Myop kişiler uzağı net göremezler. Bu nedenle çocukların tahtayı göremediği için okul başarısı düşebilir. Uzağı net görememek trafik kazalarından tutun birçok yaşamsal sorunu beraberinde getirir. Yapılan çalışmalarda dünya üzerinde myop nüfüs çok hızla artmaktadır.
Yine bu cihazlarda kullanılan LED, LCD teknolojileri göze mavi ışık saçtığı için katarakt, sarı nokta hastalığı gibi hastalıkları uzun kullanımda tetikleyebilir ve kişilerde uyku düzeninde bozulmalara neden olabilir. Uyku düzeni bozulmaları iş performansını ciddi oranda düşürmektedir.”
[Fotoğraf: Getty]
20 dakika kullanım 20 saniye ara
Açıkalın’a göre gözlüklerin ideal kullanım süresi bir seferde 20 dakikayı geçmemeli. Kullanılan her 20 dakika için ise en az 20 saniye göz dinlendirilmeli.
“Dikkatli bakışta göz kırpma sayısı azalıyor. Bu da gözde kuruluğu beraberinde getiriyor. Sanal gerçeklik gözlüklerinden gözün zarar görmemesi için ara vermeden 20 dakikadan fazla kullanmak doğru olmaz. Her 20 dakikada bir de en az 20 saniye göz dinlendirilmeli. Bu cihazlarla özellikle çocukların az zaman geçirmesine dikkat etmeliyiz.”
[Fotoğraf: Getty]
Tedavilerde de kullanılabiliyor
Sanal gerçeklik gözlüklerinin göz sağlığı ile ilişkisi tamamen olumsuz değil. Prof. Dr. Banu Açıkalın bu gözlüklerin bazı tedavilerde kullanıldığını ve sonuç alındığının da altını çiziyor:
“Bu cihazların faydalı olabileceği alan ise göz tembelliği tedavisidir. Bu cihazlar göz tembelliği tedavisinde iyi neticeler vermektedir. Sanal gerçeklik gözlükleri sayesinde kişiye özel tembellik tedavisi planlanmakta ve uygulanmaktadır. Bu tedaviler evde de uygulanabilmektedir”
Yeni teknolojilere geçmişe oranla çok daha hızlı adapte oluyoruz. Sanal gerçeklik gözlükleri yeni kullanım alanıyla hayatımızın pek çok alanında olacak gibi görünüyor. Uzmanların uyarılarını dikkate alarak kullanmak sağlığımızı korumak adına önemli, zira gözlük sanal olsa da etkileri gerçek.
18.4ºC
Ankara
