Mimar Sinan mirası Edirne Alipaşa Çarşısı bugün de alışverişin merkezi

Alipaşa Çarşısı, Kanuni Sultan Süleyman'ın Sadrazamı Hersekli Semiz Alipaşa tarafından 16. yüzyılda Mimar Sinan'a yaptırıldı. Çarşıda, günümüzde 135 dükkanda hediyelik eşya, giyim, ayakkabı ve züccaciye satışı yapılıyor.

Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne ait ve içerisindeki dükkanları kiraya verilen çarşı, yöre halkının yanı sıra, turistlerin de alışveriş için tercih ettiği mekanların başında geliyor.

Avrupa'da birçok devlet ortada yokken bile vardı

Tarihi Alipaşa Çarşısı Dernek Başkanı Yılmaz Sanış, Osmanlı'da çarşıların şehirlerin en merkezi yerlerine kurulduğunu, Alipaşa Çarşısı'nın da bu çarşılardan biri olduğunu söyledi.

İstanbul ve Bursa'da da tarihi çarşı örneklerinin fazlaca olduğunu belirten Sanış, "Alipaşa Çarşısı, 'Kaleiçi' dediğimiz bölgede Bizans ve Roma döneminden kalan kalenin duvarları üzerine yapılmış bir çarşı" dedi.

Çarşının asırlardır ayakta olduğundan bahseden Sanış, şunları söyledi:

"Avrupa'da birçok devlet daha ortada yokken tarihi çarşımız ayaktaydı. 1800'lü yıllarda içerisinde değerli mücevherat ve altınların satıldığı, 100 bekçinin çalıştığı değerli bir çarşı."

Edep ve ahlak içerisinde çarşıda ticaret yapılıyor

Çarşının her dönem alışverişin merkezi olduğunu vurgulayan Sanış, şöyle konuştu:

"Hatta çarşımızda vakti zamanında padişahların tebdil-i kıyafetle alışveriş yaptığı söylenir. Buradaki bir dükkandan alışveriş yaparken bir ürün almış padişah, ikinci bir ürünü almak istediğinde esnaf, 'Ben siftah yaptım siz aynı ürünü başka bir komşumdan alabilirsin' demiş. Böyle bir edep ve ahlak içerisinde çarşımızda ticaret yapılıyor."

300 metre uzunluğundaki çarşının içinde 128, dışında 7 dükkan yer aldığını anlatan Sanış, "Sultanlar şehri Edirne'nin görülmesi gereken önemli tarihi yapılarından. Mimarisi dolayısıyla yazın daha serin, kışın da daha sıcak. Özellikle Yunanistan ve Bulgaristan'dan gelen turistlerin ilk uğradıkları yer burası" dedi.

"Kimsenin kimseye hakkı geçmez"

Bugün gençlerin AVM dediği yapıları Osmanlı'nın yıllar önce kapalı çarşılarda yaptığını söyleyen Sanış, şöyle konuştu:

"Tek farkımız, AVM'ler dikey olarak yükseliyor, tarihi çarşılar ise yatay. Bu da mimarisindeki incelikleri gösteriyor. Yatay olduğu için herkese eşit yaklaşılıyor, dükkanları da santim oynamadan dükkan büyüklükleri de aynı. Burada ticaret yaparken burada kimsenin kimseye hakkı geçmez."

"Tarihi eserlerimiz ayakta olduğu sürece ziyaretçi çekeceğiz"

Tarihi çarşı esnafından 72 yaşındaki Ramadan Korkmaz, çocukluğunun Alipaşa Çarşısı'nda babasının dükkanında geçtiğini belirtti.

Çarşının Osmanlı'dan bir yadigar olduğundan bahseden Korkmaz, "Tarihi eserlerimiz ayakta olduğu sürece yurt içi ve yurt dışından çok ziyaretçi çekmeye devam edeceğiz. Devletimiz eski eserlerimize sahip çıkıyor. Hepsi restore ediliyor, daha da iyi olursa halk olarak mutlu oluruz. Çarşımız 1992'de yangın geçirdi, aslına uygun şekilde 6 yılda yapıldı. Atalarımızın bize bıraktığı bu mirası biz de torunlarımıza çocuklarımıza bırakarak onların devam ettirmesini isteriz" dedi.

Kaynak: AA