Geleneksel Şile bezi maske de oldu

Şile’ye özgü olan bez, el tezgahlarında, tamamen doğal pamuk ipliğinden dokunuyor. Önceleri keten ipliği kullanılarak elde edilen Şile bezi, zamanla talebin artmasıyla günümüzde pamuk ipliğiyle makinelerde dokunuyor.

‘‘Şık bir ürün olduğu için daha çok kadınlar tercih ediyor’’ 

Şile İMKB Halk Eğitim Merkezi Müdürü Ömer Faruk Ucer, maskeleri çoğunlukla kadınların tercih ettiğini söylüyor. Şile bezinden üretilen maskeler sağlıklı olmasının yanı sıra nakışlarla süslendiği için kadınlar tarafından şık bir aksesuar da olarak tercih ediliyor. Yüze doğrudan temas eden maskelerin, içeriği yüzde 100 pamuk ve teri emme özelliği olan sağlıklı kumaştan üretilmesi, tercih edilmesinde en önemli sebeplerden. 

‘‘Çevre kirliliğine sebep olmaması bizim için çok önemli’’

Ucer, ‘‘Şile bezi maskenin yıkanabilir olması bizim için öncelikli. Sürekli kullanılabilir olması, çevre kirliliğine yer vermeyecek şekilde kullanılması da bizim için çok önemli’’ diyor. 

Koronavirüs salgınının başladığı ilk zamanlarda cerrahi maske üretilmeye başlanan eğitim merkezinde, Şile bezinin yaşamasını da sağlamak için geleneksel kumaş kullanılmaya başlandı. 

Ancak Şile bezinden üretilen maskenin koruyuculuğu kafalarda soru işareti oluşturdu. Şile Halk Eğitim Merkezi Müdürü Ucer, tek kat Şile beziyle üretmeye başladıkları maskelerin zamanla, uzmanların da önerileriyle üç kata çıkarıldığını anlattı. Böylece ülke genelinde birçok noktaya Şile bezinden üretilen maskenin satışını gerçekleştirdiklerini söyleyen Ucer, bunun zaman içindeki çalışmalarla mümkün olduğunu dile getirdi. 

Kursiyerler Şile bezini dokuyor, metre başına ücret kazanıyor

Halk Eğitim Merkezinde çalışan kadınlar günde ortalama 100 maske üretiyor. Siparişe göre bu sayının üzerine de çıkabiliyorlar. Dokunan kumaşlardan maskenin yanı sıra bluz, elbise, şal, kravat, şemsiye gibi çeşitli kıyafet ve eşya da üretiliyor. Şile’deki satış noktalarından temin edilebilen bu ürünlerin geliri de üreticileri olan kadınlara gidiyor. 

Ömer Faruk Ucer, Şile Halk Eğitim Merkezindeki faaliyetleri şu sözlerle anlattı:
’’Salgında maske üretimine başlamamızla, çalışan kadınlarımızın sayısı arttı. Hem evlerine küçük de olsa ekonomik katkı sağlıyorlar, hem de salgında tüm ilçemizin kadınları bir görev almış oluyor. Bu da ayrı bir güzellik onlar için.’’

Haşıllama tekniği kumaşa sağlamlık veriyor

Şile bezinin diğer kumaşlardan farkı, ipliğin direncini artıran haşıllama yönteminin kullanılması ve denizde yıkanıyor olması. Denizde yıkanan kumaşın gözeneklerine kumların girmesiyle kumaşın nefes alması sağlanıyor. Böylece vücuttaki elektrik akımını rahatlatıyor ve ter tutmuyor. Çilelerin unlu suda kaynatılmasıyla da haşıllanma işlemi gerçekleşiyor. 

Yaklaşık 11 senedir Şile bezi dokuyan Ayşe Taşpınar, Şile Halk Eğitim Merkezinde dokuma ustası olarak eğitim vermeye devam ediyor. Katıldığı kurslardan en çok Şile bezi dokumacılığından zevk aldığını belirten Taşpınar, burada olmaktan duyduğu memnuniyeti de dile getiriyor. 

Ürettikleri maskeleri kendinin de kullandığını söyleyen Taşpınar, ‘‘Şile bezinden üretilen maske makinada ya da elde sabunla yıkanabilir. Çok kirlenmediği için elde sabunla yıkanması yeterli olacaktır. Üç katlı üretiyoruz ve mart ayından beri kendim de kullanıyorum, çok şükür hasta olmadık’’ dedi.
 

Kurgu: Ünsel Ayhan Aybek