Süslü kamyonlar, kamyonetler... Pakistan'da yolların ayırt edici özelliklerinden biri. Ülkenin kültürel mirasını yansıtan bu sanat, bazen sosyal ve kültürel bazen de siyasal mesajlar içeriyor. Ortak paydası ise sürücülere ve yol boyunca görenlere verdiği haz.
Bu sanatı 40 yıldan beri icra eden Muhammed Şiraz, mesleğini yapmaktan duyduğu memnuniyeti şu sözlerle ifade ediyor:
"Çocukluğumdan beri kamyonları süsleme işinde çalışıyorum. 40 yıl boyunca binlercesini süsledim. Bu mesleği yapmaktan keyif alıyorum. Süslediğim her kamyon sayesinde yeni bir aile ile tanıştım. Her biri farklı değer, fikir ve sloganlara sahipti. Her araç sahibi kendi kişiliğini yansıtan ve onu mutlu eden sloganları ve resimleri aracında görmek istiyor."
[Fotoğraf: TRT Arabi]
Kimileri için yüksek kar, kimiler için yaşam tarzı
Aracını süslemeyi seven şoförlerden Raja Şahid ise estetik boyutunun yanı sıra kamyon süslemenin araç sahibi için daha yüksek kar anlamına da geldiğini anlatıyor:
"Küçüklüğümden beri süslü kamyonlara ilgi duyarım. Bu resimlerin insanları nasıl neşelendirdiğini çok iyi bilirim. Araba sahibi olduğumdan bu yana süslemeleri belli aralıklarla değiştiriyorum. Sadece zevk için değil aynı zamanda müşterilerimi ve gelirimi artırmak için..."
Çağın yenilikçi taleplerine ayak uyduran bir sanat
Öncelikle aracın metal kasasının bakım işlemleriyle başlayan bu süsleme sanatı son yıllarda büyük değişime uğradı.
[Fotoğraf: TRT Arabi]
Özel ışıklandırma ve dijital baskı taleplerinin de son 10 yılda iyice arttığını aktaran süsleme sanatçısı Şakil Ahmet, önce bu taleplere karşı zorlandıklarını ancak daha sonra çağın yenilikçi taleplerine ayak uydurduklarını söylüyor:
"40 yıldan beri bu işi yapıyorum. Fakat özellikle son 10 yılda müşterilerin talepleri farklılaştı. Gençler özellikle ışıklandırma ve dijital baskılar istiyor. Bu ilk başta bizim için büyük bir meydan okumaydı. Fakat daha sonra bu taleplere ayak uydurduk. Artık geleneksel resim ve hat sanatlarını ışıklandırma ve dijital baskılarla bir araya getiriyoruz."
[Fotoğraf: TRT Arabi]
"Kolay bir işmiş gibi görünüyor ancak hiç de öyle değil"
Bu sanata düşkün bir sürücü olan Atıf da bu işin kolay gibi göründüğünü ancak aslında büyük tecrübe ve pratik istediğini belirtiyor:
"Kamyonum eski değil. Ancak birkaç yılda bir renkleri yenilemeyi severim. Böylece araba kullanmak benim için daha zevkli oluyor. Bugün ressamın işçiliğini izlemeye geldim. Bana çok eğlenceli geliyor. İzlerken kolay bir işmiş gibi geliyor. Fakat aslında çok zor bir iştir. Renkler ve desenlerle oynamak ustalık ve tecrübe gerektiriyor."
Milli sanatlar listesine alındı
İslamabat'taki Geleneksel Sanatlar Müzesi, bu sanatı korunması ve geliştirilmesi için Milli Sanatlar Listesi'ne aldı. Böylelikle ustalar tecrübelerini öğrencilere aktarmak için gerekli desteği buluyor.
[Fotoğraf: TRT Arabi]
Müzede eğitmen olarak çalışan Ferid Ahmet, devletin bu sanata sahip çıkmasının önemini şöyle vurguluyor:
"Bu sanatı daha çocukken öğrenmeye başladım. Çok severek yaptım ve bugün Geleneksel Sanatlar Müzesinde eğitmen olarak çalışıyorum. Öğrencilere tasarımları, renkleri ve boyutlandırmayı öğretiyorum. Müzenin bu sanatı tanıması, bizim birçok uluslararası yarışmaya katılmamızı sağladı. Nereye gidersek insanlar bu sanatı büyük bir hayranlıkla karşılıyor."
Muhabir: Haysam Nasır
14.9ºC
Ankara
