Geçtiğimiz yıl etkileri iyice ortaya çıkan kuraklık ile mücadele artık tüm dünyanın öncelikli gündemleri arasında. Su kaynaklarının korunması, israf edilmemesi ve efektif kullanılması için denenmeye başlanan yöntemlerden biri de çatı suyu hasadı.
Aslında tarihi oldukça eskiye dayanan ve mantık olarak su sarnıçlarını hatırlatan yöntem, suyun toplanması ve bir depoya yönlendirilmesi ilkesine dayanıyor.
İstanbul Teknik Üniversitesi Öğretim Görevlisi İnşaat Mühendisi ve Mimar Doç. Dr. İsmail Dabanlı’ya göre de çatı suyu hasadının en önemli ayağını depolama oluşturuyor.
“Günümüz şartında sürdürülebilir bir çevre, sürdürülebilir bir bina, sürdürülebilir bir enerji sistemine geçmek istiyorsak bunun muhakkak en önemli bileşeni su. Hala ulaşılabilirken tek bir damla suyu bile ziyan etmemek hayati önem taşıyor. Enerjiyi elde etmenin pek çok yolu var. Ama suyu elde edebileceğiniz sistemler çok kısıtlı. Bu nedenle çok önemli. Akıp giden suyun önüne bir bent çekip biriktirmek çok önemli.”
Peki, çatı suyu hasadı nasıl yapılır ve nasıl kullanılır?
Mekanik sistemin kurulumu
Dabanlı, su hasadı yapabilmek için binaların henüz yapım aşamasında buna göre tasarlanmış olması gerektiğini söylüyor. Hali hazırda var olan bir binada depo ve boruları yerleştirmek için yeterli alan olmayacağından, mekanik sistemin bina inşaatının başında kurulması gerekiyor.
Bazı ülkeler 100 metre kareden büyük alana sahip inşaatların su hasadı yapabilecek sistemle kurulması zorunluluğu var. Biriktirilen suyu kullanmadan önce filtrelerden geçirmek gerekiyor. Bu yolla içme suyu elde edilebiliyor. Filtre edilen su içme ve temizlik için kullanılabiliyor. Filtreden geçirilmemiş ham su tuvalet rezervuarlarında, yangın söndürme sistemlerinde ve peyzaj için bahçede kullanılabiliyor.
Üniversitede su hasadı
Çatı suyu hasadının Türkiye’de de örnekleri bulunuyor. Yeşil enerji alanında öncü kuruluşlardan biri olan İstanbul teknik Üniversitesi’nin kampüsünde yer alan bina enerji tasarrufunun yanı sıra su hasadıyla da öne çıkıyor. Yeşil kampüste bulunan bina, LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) Sertifikalı bir bina. Dabanlı, binada kullanılan sistemleri şöyle anlatıyor;
“Çatımıza ulaşan yağmur sularını toplayıp bodrum kattaki depomuza gönderiyoruz oradan pompalar vasıtasıyla peyzaj sulamasında kullanıyoruz. Ayrıca yangın söndürme ve rezervuarlarda kullanıyoruz. Tüm musluklarımızda perlatör dediğimiz filtreler var onları kullanıyoruz. Evlerinde de kullananlar vardır muhakkak. Normal suyu açtığınızda şarıl şarıl akar genelde ve çok fazla tasarruf yapmak mümkün olmuyor. Bu binada da tüm musluklarımızın ucunda bu su tasarrufu sağlayan filtreler var. Dolayısıyla musluğu ne kadar açarsanız açın, onun vermiş olduğu miktar belli. Bu da ayrı bir tasarruf olarak karşımıza çıkıyor.”
Kurgu: Cihan Karaahmetoğlu
23.9ºC
Ankara
