Şanlıurfa'da bulunan ve Harran Ovası'na 30 kilometre uzaklıkta yer alan Göbekli Tepe'nin keşfiyle birlikte ortaya çıkan bilgiler, insanlık tarihinin de değişmesine neden oldu. Göbekli Tepe'de bulunan ve geçmişi 12 bin yıl öncesine dayanan tapınakta yapılan kazılar, insanların açlık ve korunma içgüdüsüyle değil, dinsel inanışların etkisiyle de yerleşik yaşama geçtiğini gözler önüne seriyor. Buluntular, Taş Devri’nde yaşayan avcı-toplayıcı insanların hayatta kalma, günlük gereksinimlerini gidermenin yanı sıra doğayı anlamaya çalışma, doğaüstü güçlerin ya da tanrıların varlığına inanma, dinsel törenler için düzenli aralıklarla bir araya gelme eylemlerini gerçekleştirdiklerini gösteriyor.
MISIR PİRAMİTLERİNDEN DAHA ESKİ
Bugün görenleri kendine hayran bırakan İngiltere'deki Stonehenge’den 7 bin yıl, Mısır piramitlerinden 7 bin 500 yıl ve Malta Adası’nda bulunan tapınaklardan ise 6 bin 500 yıl daha eski olan Göbekli Tepe, sunduğu bilgilerle arkeologları da şaşırtan nadir ören yerlerinden biri. Şimdilik UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde de yer alan bölgenin ilerleyen günlerde kalıcı listeye alınması da bekleniyor.
3 BOYUTLU HAYVAN FİGÜRLERİ
Göbekli Tepe’de ortaya çıkarılan ilginç buluntular arasında ise ağzı açık ve dişleri korkunç bir şekilde betimlenen kurt kafaları, yaban domuzları, boğa, turna, aslan, örümcek ve kafası bulunmayan insan kabartmaları tasvir edilmiş heykeller alıyor. Sürüngen kabartmaları ise oldukça ilgi çekiyor. Üç boyutlu kabartma şeklinde yapılan betimlemeler ise ilgi çeken kalıntılardan sadece birkaçı. Göbekli Tepe'nin en ilginç kalıntıları ise üzerinde hayvan betimleriyle süslemeler yapılan 'T' biçiminde anıtsal dikilitaşlar. Uzmanlara göre ‘T’ ve ters 'L’ biçimli dikilitaşlar insanları simgeliyor.
ÖLÜLER YIRTICI KUŞLARA BIRAKILIYOR
Günümüzden 12 bin yıl öncesine tarihlenen, Çanak Çömleksiz Neolitik Dönem’e ait bir inanç merkezi olan Göbekli Tepe'de yapılan arkeolojik araştırmalar, dönem insanlarının belirli zamanlarda bir araya gelerek ibadet ettikleri bir yer olduğunu kanıtlıyor. Yapılan araştırmalar ayrıca o dönemlerde mezar geleneğinin bulunmadığı, açıkta bırakılan ölülerin yırtıcı kuşlar tarafından yendiği, böylece ölünün ruhunun göğe erdiğine inanıldığını ortaya çıkarıyor.
BİR ÇİFTÇİ TARAFINDAN KEŞFEDİLDİ
1983 yılında tarlasını karasabanla sürerken bulduğu oymalı taşı müzeye götüren bir çiftçinin bölgeyi fark etmesiyle kazı çalışmaları hız kazanmış. Alan, 1963 yılında İstanbul ve Chicago üniversitelerinin iş birliği ile hazırlanan bir proje kapsamında keşfedilse de alanın önemi pek anlaşılmadığı için her hangi bir çalışma başlatılmamış. 1996-2006 yılları arasında ise Şanlıurfa Müze Müdürlüğü başkanlığında ve Alman Arkeoloji Enstitüsü’nden Arkeolog Prof. Dr. Klaus Schmidt danışmanlığında kazı çalışmaları devam etmiş.
(TRTHABER.COM)
14.3ºC
Ankara
