Uzmanlar yorumladı: Yeni anayasa neden yapılmalı?

1980 darbesinden 2 yıl sonra yürürlüğe konuldu. Aradan geçen sürede sıkça tartışma konusu oldu.

1982 anayasasında 19 ayrı düzenleme ile 184 değişiklik yapıldı.

Darbe izleri taşıyan o anayasa Türk siyasi tarihinde sorunlu bir süreci de beraberinde getirdi

28 Şubat postmodern darbesi, 27 Nisan e-Muhtırası gibi demokrasi tarihine kara lekeler düştü.

"12 Eylül darbesi ruhu taşıyor"

Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Cem Duran Uzun, "82 Anayasası daha otoriter, daha az katılımcı bir demokrasi kurmasının yanı sıra vesayetçiliği güçlendiren bir anayasa olarak karşımıza çıktı.87, 89, 91, 95, 99, 2001, 2007, 2010 ve 2017 yıllarında anayasa değişiklikleri yapıldı ama anayasa hala 12 Eylül darbesinin ruhunu taşıyor" dedi.

Reformcu bir anlayışla birçok adım atıldı. Önce 2007, 2010 ve 2017'de köklü değişiklikler yapıldı.

Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi, görev süresinin 7 yıldan 5 yıla düşürülmesi, Anayasa Mahkemesi ve HSK'nın yapısındaki düzenlemeler ve sistem değişikliği gibi...

Yeni anayasa neden önemli?

2017'de yapılan değişikliğin başlı başına en önemli hukuk ve anayasa reformu olduğunu aktaran Uzun, "Hem yasama organının hem yürütme organının doğrudan doğruya halk tarafından seçildiği ve halka hesap verdiği bir hükümet sistemine geçiş yapıldı" diye konuştu.

Uzmanlara göre yapılan değişiklilere rağmen anayasadaki darbe ruhu devam ediyor. Cumhurbaşkanı hükümet sistemi ile uyumlu yeni bir anayasanın gerekliliğine de dikkat çekiliyor.

"Türkiye'nin anayasa konusunda bir model olması lazım"

Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Tahsin Fendoğlu da konuyla ilgili şunları söyledi:

"Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile kanunlar arasındaki ilişki nasıl olacak?Konunun bir kısmı için kanun deniyor bir kısmı için de Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi deniyor mesela bu bir çelişki. Türkiye'nin anayasa konusunda da bir model olması lazım hem Ortadoğu'da hem dünyada bir model anayasa, dünyanın bize ibretle anayasasını daha iyi yapmış bir devlet ve millet gözü ile bakması gerekir."

Uzmanlar ayrıca yapılacak yeni, tamamen sivil bir anayasanın önemli bir örnek teşkil edeceğini belirtiyor.