“Barışçıl kullanımı destekliyoruz”

Hollanda'nın Lahey kentinde 53 ülkenin katılımıyla düzenlenen Nükleer Güvenlik Zirvesi'nde konuşan Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, nükleer silahlardan arındırılmış bir dünyanın ortak hedefleri olduğunu belirtti. Gül, nükleer silahların yayılmasının önlenmesi ile mevcut silahların geri dönülmez şekilde imhasının, hiçbir ülkenin tek başına altından kalkamayacağı büyük bir sorumluluk olduğunu kaydetti. 

Türkiye'nin, çift amaçlı kullanılabilecek malzemelerin Türkiye üzerinden yasa dışı transferinin önlenmesi için ülkeler ve uluslararası örgütlerle aktif diyalog ve işbirliği içinde bulunduğunu bildiren Gül, bu kapsamda sağlam yasal çerçeve, etkin uygulama ve uluslararası işbirliği olmak üzere üçayaklı bir strateji izlediklerini ifade etti. Nükleer Terörizmin Önlenmesine İlişkin Uluslararası Sözleşme'nin yürürlüğe girdiğini ifade eden Cumhurbaşkanı Gül, nükleer maddelerin fiziki korunmasına yönelik değişikliğin TBMM'de onaylanmayı beklediğini söyledi. 

Türkiye'nin nükleer güvenlikle ilgili yasal mevzuatını ve uygulamalarını sürekli iyileştirdiğine dikkati çeken Gül, "Nükleer güvenliği tartışırken sürdürülebilir büyüme için büyük bir meydan okuma olan enerji güvenliğini de hesaba katmalıyız." dedi. Hızla büyüyen ekonomisiyle enerji arz kaynaklarını çeşitlendirmek zorunda olan Türkiye'nin enerji sepetinde nükleer santrallere de ihtiyaç duyduğunu vurgulayan Gül, "Bu amaçla emniyet ve en üst düzey güvenlik tedbirlerinde en gelişmiş teknolojiden faydalanmak istiyoruz. Bu nedenle uluslararası yükümlülüklere tamamen uyumlu şekilde nükleer enerjinin barışçıl kullanım hakkını güçlü şekilde destekliyoruz." diye konuştu. 

Cumhurbaşkanı Gül, nükleer güvenlik kapsamında alınacak tedbirlerin hiçbir şekilde nükleer enerjinin barışçıl kullanımıyla ilgili uluslararası işbirliğini engellememesi gereğini vurguladı.

ORTAK BİLDİRİ YAYIMLANDI

Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 53 ülke ve 4 uluslararası örgütün katılımıyla üçüncüsü düzenlenen Nükleer Güvenlik Zirvesi (NSS), yayımlanan ortak bildiriyle sona erdi.

Zirveye katılan ülkelerin tamamının onayıyla yayımlanan 36 maddelik bildiride, nükleer silahsızlanma, nükleer silahların yayılmasının önlenmesi ve nükleer enerjinin barışçıl kullanımına yönelik taahhütler yinelendi. Belgede, nükleer güvenliği artırıcı önlemlerin, ülkelerin barışçıl amaçlarla nükleer enerji geliştirip kullanmasına zarar vermeyeceği vurgulandı.

Zirvede, nükleer silahlarda kullanılabilecek materyallerin teröristlerin ve yetkisi olmayan aktörlerin eline geçmesinin önlenmesine odaklanıldığı belirtilerek, bu hedefe ulaşılmasının gelecek yılların en önemli unsurlarından biri olmayı sürdüreceği kaydedildi. Nükleer konusunda devletlerin sorumluluğuna vurgu yapılan bildiride, nükleer güvenlik alanında uluslararası işbirliğini güçlendirme ve koordine etme ihtiyacına dikkat çekildi. Bu işbirliğinin, nükleer terörizme karşı etkili mücadeleyi de güçlendireceğinin dile getirildiği sonuç bildirisinde, güçlendirilmiş ve kapsamlı uluslararası nükleer güvenlik mimarisine duyulan ihtiyacın altı çizildi.

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (IAEA) faaliyetlerinden övgüyle bahsedilen belgede, bu kurumun önümüzdeki yıllarda oynayacağı rolün kritik önemde olacağı belirtildi. Devletlere, yüksek düzeyde zenginleştirilmiş uranyum stoklarını asgariye indirme tavsiyesinin ısrarla yapıldığı belgede, NSS’in dördüncüsünün 2016’da ABD’de yapılacağı kaydedildi.