Türkiye’de deniz suyu sıcaklıkları son 50 yılda yüzde 6 arttı. Sıcaklıktaki bu artış, meteorolojik karakterli doğa afetlerine zemin hazırladı. Hortumların son 20 yıl içinde hem sayısı hem de etkisi arttı. Kandilli Rasathanesi Deprem ve Araştırma Enstitüsü Meteoroloji Laboratuvarı Başkanı Adil Tek, hortumların oluşma nedenine dikkati çekiyor:
"Küresel iklim değişikliğinden dolayı atmosferdeki gazların sıcaklıkları artmaya başladı. Örneğin tencerenin içine bir su koyalım ve alttan kaynatalım onu, su hareketlenmeye başlar. Atmosferdeki durum da aynı. Suyun hareketlenmesi gibi atmosferdeki gazlar da hareketlenmeye başlıyor. Hortumlar da aslında atmosferde meydana gelen bir dengesizliğin, atmosferin kendini dengeye getirmeye çalışmasının bir sonucu oluyor."
[Kandilli Rasathanesi Deprem ve Araştırma Enstitüsü Meteoroloji Laboratuvarı Başkanı Adil Tek. Fotoğraf: TRT Haber]
Akdeniz, Karadeniz ve Ege'de görülebilir
Tropikal siklon olarak adlandırılan kasırgalar, deniz suyu sıcaklığının 26 derecenin üstüne çıktığı yerlerde etkili oluyor. Türkiye’nin tropikal siklon dönemine girdiğini belirten Adil Tek, hortum ve dolu riskine işaret ediyor.
"Deniz sıcaklığı 29 derecenin üstünde olan Akdeniz ile 25 - 28 derecelerde değişen Karadeniz ve Ege, bu tür meteorolojik olaylara açık. Sel, fırtına beraberinde hortumla oluşan yapılar ve dolu taneleri bizleri bekleyen riskler. Kuzeyden gelecek en ufak bir serin havada bu tür yapılar oluşmaya müsait."
KRDAE Meteoroloji Laboratuvarı Başkanı Adil Tek, Türkiye’deki tropikal siklonların Amerika, Japonya ya da Çin kıyılarındaki kadar yıkıcı etkisinin olmayacağının da altını çiziyor.
"Büyük kara - deniz ayrımları bizde çok fazla yok, dolayısıyla bizde daha yumuşak oluyor. Ama Önümüzdeki ekim, kasım, aralık aylarında Akdeniz’de tam tropikal siklon büyüklüğünde olmasa da oluşabilir."
Marmara ve Karadeniz'de kuvvetli yağışlar olabilir
Meteorolojik verilere göre sonbaharda Marmara ve Karadeniz’de sıcaklıklar mevsim normallerinde seyredecek. Ekim ve kasım aylarında beklenen yağış miktarı ise geçtiğimiz yıllara göre daha az. Yani iki bölgeyi de geçtiğimiz yıllara kıyasla kurak bir sonbahar bekliyor. Ancak kurak geçecek olması yağışın olmayacağı anlamını taşımıyor. Adil Tek, kuvvetli yağışlara karşı uyarıyor.
"Kurak geçecek derken yağış miktarı toplamın altına düşecek demek istiyoruz. Örneğin, İstanbul’a kasım ayında ortalama yağış miktarı 90 kg iken, 50 kg yağış düşecek. Bu 50 kg yağışı da belki de 24 saat ya da 10 dakika içinde alacak."
KRDAE Meteoroloji Laboratuvarı Başkanı Adil Tek, bu tür ani hava değişimlerine karşı önlem alınabilmesi için Meteoroloji Genel Müdürlüğünün uyarılarının dikkatle takip edilmesi gerektiğinin de altını çizdi.
Kamera ve Kurgu: Ünsel Ayhan Aybek
22ºC
Ankara
