Pandemi nedeniyle dünya 2020 ve 2021 yıllarının büyük çoğunluğunu karantinada geçirdi. Vakaların azalmasıyla normal hayata geri dönülse de koronavirüs vakaları yeniden artışa geçti.
Uzmanlar, tedbirlerin azalması ve yeterince hızlı yapılamayan aşının da etkisiyle vakaların arttığına dikkat çekiyor. Aşıyla beraber maske ve mesafe gibi tedbirlere uyulmasının, salgını kontrol altına almada yardımcı olması bekleniyor.
Peki, bayram tatili dönüşünde Türkiye'yi bu durum nasıl etkileyecek?
Vaka artışlarındaki son durumu ve yeni varyantların etkisini Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Sıla Akhan, TRT Haber'de değerlendirdi.
''Aşıların etkinliğini koruduğunu söyleyebiliriz''
Prof. Dr. Akhan, yeni varyantın oldukça önemli bir varyant olduğunu belirterek, ''Vakaların azaldığı dönemde yeniden bu kadar pik yapabilmesi özellikle yaza geldiğimiz ve olayların sakin geçmesini beklediğimiz bir dönemde böyle büyük bir pik yapabilmesi çok önemli bir varyant olduğunu gösteriyor. Hem tutunmasında hem enfeksiyon yapabilmesinde bir artış söz konusu. Burada ilk halinden farklılaşmış olsa bile virüsteki değişimler aşıların etkinliğini koruduğunu söyleyebiliriz'' dedi.
Yeni varyantın en büyük özelliğinin aşıdan kaçabilme özelliği olduğunu vurgulayan Akhan, şunları söyledi:
''Aşılarını hiç olmayanlarda şuanda mesela hastaneye başvuranlarda büyük bir artış var. Gerçekten beklenmeyecek düzeyde ilk baştaki gibi semptomatik geçiren bir hasta grubu var. Baktığımızda bu kişilerin ya hiç aşısız kişiler olduğunu ya da iki tane aşı olduğunu ama üzerinden bir yıl geçmiş kişiler olduğunu görüyoruz. Yani şuan için aşıların etkinliği azalmış olsa bile çünkü bu varyantın en büyük özelliği aşılardan kaçabilme özelliği.
Ama biz virüsle mücadele ederken sadece bu b hücrelerinin antikor cevabıyla mücadele etmiyoruz aynı zaman da T hücre cevabıyla da mücadele ediyoruz. Aşılar bunları halen kapsayabilecek düzeyde olduğunu hatırlatma dozlarını ne kadar yaparsak o kadar az semptomatik o kadar hafif düzeyde geçirebileceğimizi söyleyebiliriz. Bu dönemde hatırlatma dozlarını geciktirmemek varyantı ciddiye almak gibi tedbirleri almalıyız. Solunum sisteminin bütün semptomlarıyla karışımıza geliyor. Yani boğaz ağrısıyla karşımıza geliyor. Başında bariz bir ateş oluyor. Sonraki dönemde yine akciğer fonksiyonlarında bozulmaya neden oluyor.''
''Kuvvetli bir tutunma özelliği olduğunu gösteriyor''
Akhan, ''Bayram dönüşünde vaka sayılarında daha fazla artış olur mu?''sorusuna şu cevabı verdi:
''Böyle bir yaz aşamasında olaylar bizim çok lehimizdeyken bütün dünyada BA.4-BA.5 dediğimiz varyant hakim hale geçiyor. Yani yüzde 50’nin üzerinde bir döngüsü var şuanda. Ama gittikçe ağırlığını koymaya başlıyor. Şuan BA.1 gibi geçirenler biraz daha hafif geçirebilirler fakat BA.4 ve BA.5 biraz daha hakimiyetini artırmaya başladı. Böyle hakimiyet kurabildiğine göre daha kolay bulaşması söz konusu. Yazın böyle bir artış gördüğümüze göre gerçekten kuvvetli bir tutunma özelliği olduğunu gösteriyor. Vakalar artabilir, bizim bu dönemde hatırlatma dozlarımızı yaptırmamız, korunma yöntemlerine dikkat etmemiz, kalabalık ortamlarda az kalacaksak bile maske takmamız çünkü daha kısa zamanda bulaşabiliyor. Bir semptomu varsa herkeste aynı semptomun olması gerekmiyor. Herkeste farklı semptom gösteriyor. Bir semptomu varsa test yaptırması gerekiyor.
''Herkesin hatırlatma dozu yaptırmasında fayda var''
Hatırlatma dozunun son derece önemli olduğunu vurgulayan Akhan, ''Geçirmiş olan kişilerdeki bağışıklık geçirdim şuanda yaptırmama gerek yok yanlış bir kavram oluyor. Yine varyantta da bir değişim var. BA.1’i geçirmişse BA.4 ve BA.5’i geçirebilmesi söz konusu. Biraz daha kısa süreli bir bağışıklık oluyor. Aşılarını son dozunun üzerinden 20 hafta geçmiş herkes bir hatırlatma dozu yaparsa bu destek olur. Kronik hastalığı varsa mutlaka yatırması gerekir. Diğer kişilerde bunu yaptırırsa hem toplumdaki dolaşımın azalması hem de kendilerinin nasıl geçireceğini tahmin etmesi zor olduğu bir dönmedeyiz. Bu yüzden de herkesin hatırlatma dozu yaptırmasında fayda var. Şuan da en az bağışık olanlar geçiriyor. Şuan hiç aşı olmamış olanlar aşısını yaptırmamış olanların hızlı hareket etmesi gerekiyor'' dedi.
12.4ºC
Ankara
