Yunanistan'ın, sunduğu önerilerle ilgili Avrupa Birliği (AB) Liderler Zirvesi'nden lehine bir sonuç elde edememesi durumunda, avro dışındaki seçenekleri, paralel para birimi basmak ya da drahmiye geri dönüş arasında seçim yapmak olacak.
Piyasalarda gözler, Yunanistan’ın yeni reform paketinin görüşüleceği hafta sonu gerçekleştirilecek zirveye çevrilirken, Yunan hükümetinin, olası bir avrodan çıkış kararı sonrası nasıl bir yol izleyeceği de yakından takip ediliyor. Mali krizle boğuşan ülkenin yeni bir yardım programından faydalanabilmek için sunduğu son teklifin, Avro Bölgesi yetkilileri, Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve Uluslararası Para Fonunun (IMF) oluşturduğu kreditörler tarafından kabul edilmesi gerekiyor.
Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker'in, AB olarak farklı senaryolara hazırlıklı olduklarını söylemesi, Yunanistan için her ihtimalin masada olduğunu gündeme getirdi. Juncker, “Detaylı bir şekilde hazırlanmış Grexit (Yunanistan'ın avrodan ayrılması) senaryomuz var. İnsani yardım konusunda da senaryomuz var. Yunanistan’ı Avro Bölgesi’nde tutarak ve sorunla şu anda ilgilenmekle ilgili de tercih ettiğimiz bir senaryo var" ifadelerini kullanmıştı.
Yunanistan’ın, önerilerinin kabul edilmemesi ve kreditörlerin yeni finansman sağlamaması durumunda mali sistemini ayakta tutabilmek için sınırlı sayıda seçeneği bulunuyor. Bu konuda ilk alternatifin, geçen Pazartesi istifa eden Yunanistan Maliye Bakanı Yanis Varoufakis’in de ifade ettiği gibi IOU olarak adlandırılan paralel para birimiyle işlem yapmak ve sisteme yeteri kadar avro akışı tekrar sağlandığında bu enstrümanı piyasadan çekmek olduğu belirtiliyor.
İç piyasada ödemelerin "borç senedi" olarak tanımlanabilecek bir paralel para birimiyle yapılmasının da problemleri olduğu ifade ediliyor. Olası bir avrodan çıkış durumunda Yunan bankalarının avroya hiçbir zaman erişim sağlayamaması ihtimali, bu seçeneğin tercih edilmesini riskli kılıyor. Bu senetlerin avro değil de başka bir para birimi karşılığında piyasaya sürülmesi ise Yunanistan’ın Avro Bölgesi'nden çıkış yönünde bir adım daha atması anlamına geliyor.
Hükümetin drahmiye dönüş yönünde karar alması da seçenekler arasında yer alıyor. Bu durumda drahminin avro karşısında büyük oranda değer kaybetmesi bekleniyor.
İş Yatırım Uluslararası Piyasalar Müdürü Şant Manukyan, konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede, drahmiye geçişin teknik olarak konuşulduğu kadar kolay olmayacağını belirterek, kira kontratlarından sigorta poliçelerine kadar işlemlerin güncellenmesi ve ödeme sistemlerinin sorunsuz bir şekilde düzenlenmesi gibi unsurların bu geçişi kaosa dönüştürebileceğini söyledi.
Drahminin hızla değer kaybedeceğine işaret eden Manukyan, "Yunanistan’ın avro bazında borçları bir anda aşırı artacak, enflasyon kontrolden çıkacaktır. İhracat sektörü zayıf olduğu için önce pahalılaşan ithalat ekonomiyi ve tüketiciyi vuracaktır. İspanya ve İtalya gibi ülkelerde bankacılık sitemine güvensizlik artacak, sol ve radikal sağ partiler avrodan çıkışı ve borçların ödenmemesini daha yüksek sesle gündeme getirecektir" değerlendirmesinde bulundu.
Bunun Avrupa finansal sistemi içinde ciddi sonuçları olabileceğini aktaran Manukyan, "ECB piyasaları savunmak için daha kuvvetli bir şekilde ortaya çıkmak zorunda kalacaktır. Şayet Yunanistan’da sosyal bir karmaşa çıkar ise 'ucuzlayacağı için Yunan turizmi patlar' görüşü hatalı çıkabilir. Ancak unutulmaması gereken, Yunanistan avrodan çıksa bile AB’den ekonomik destek görmek zorunda. Her durumda komşumuz, 40 katırla 40 satır arasında bir seçim yapmak zorunda kalacak" ifadelerini kullandı.
(AA)
18.4ºC
Ankara
