Dink davasının ihlal gerekçesi Resmi Gazete'de

Anayasa Mahkemesinin, Dink ailesinin, Hrant Dink cinayetiyle ilgili yaptığı bireysel başvuruda, "etkili soruşturma yapılmadığı" gerekçesiyle verdiği ihlal kararının gerekçesi, Resmi Gazete'de yayımlandı.

Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink'in ailesi, Dink'in öldürülmesine ilişkin davada etkin soruşturma yapılmadığı, yürütülen soruşturma hakkında kendilerine bilgi verilmediği gerekçesiyle Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulunmuştu. Aile, başvurusunda, cinayetin işlenmesinde ihmali bulunan kamu görevlilerine ilişkin soruşturmanın bitirilmemesini de şikayet etmişti.

Anayasa Mahkemesi heyeti, öldürülen Hrant Dink'in eşi Rakel Dink, kardeşi Orhan Dink ve çocukları Delal, Arat ve Sera Dink'in bireysel başvurusunu 17 Temmuz 2014'te sonuçlandırarak, Dink cinayetinde "etkili soruşturma yapılmadığı" gerekçesiyle Dink ailesinin haklarının ihlal edildiğine karar vermişti.

Dink ailesinin, yaşam hakkının maddi ve usuli yönlerden ihlal edildiği iddiasıyla 2008 ve 2009 yıllarında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine (AİHM) de başvuru yaptığı hatırlatılan kararda, AİHM ihlal kararına, AİHM kararından sonra kamu görevlileri hakkında yürütülen adli işlemlere ve Cumurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu Raporu'na yer verildi.

Başvuruyla ilgili Bakanlık görüşünde, "AİHM'in verdiği ihlal kararından sonra yargılama süreçlerinde yeni gelişmelerin kaydedildiğinin belirtildiği, yürürlükteki mevzuat hükümlerinin AİHM kriterleri ile büyük oranda uyumlu olduğu, yaşam hakkının usuli bakımdan ihlal edildiği yönündeki şikayetlerin değerlendirilmesi konusunda takdirin Anayasa Mahkemesine ait olduğu"nun belirtildiği aktarıldı.

DEVLETİN SORUMLULUĞU

Kararda, devletin sorumluluğunu gerektirebilecek şartlar altında can kaybının gerçekleştiği durumlarda, Anayasa'nın, devlete elindeki tüm imkanları kullanarak, yaşam hakkını korumak için oluşturulan yasal ve idari çerçevenin gereği gibi uygulanmasını ve bu hakka yönelik ihlallerin durdurulup cezalandırılmasını sağlayacak etkili idari ve yargısal tedbirleri alma görevi yüklediği belirtildi.

Kararda üçüncü kişilerin eylemleri sonucunda ortaya çıkan öldürme olaylarına yönelik devletin kapsamlı ve etkin bir cezai soruşturma yürütmesi yükümlülüğü bulunduğu vurgulandı.

AİHM KARARI

AİHM'in, Dink ailesinin başvurusunda, "Hrant Dink'in yaşamı üzerinde açık ve yakın bir tehlikenin mevcudiyeti konusunda güvenlik güçlerinin, ilgiliye karşı olası bir saldırının yüksek olduğunu bildikleri ya da bilebilecek durumda oldukları, fakat öngörülen tehlikenin vücuda gelmesini engellemek için başvurulması gereken önlemleri almadıkları sonucuna vardığı" aktarıldı.

Kararda, AİHM'in, maddi yönden Avrupa İnsan Hakları Sözleşme'nin 2. maddesinin ihlal edildiğine karar verdiği ve ihlal nedeni oluşturan diğer bir kısım hususları da dikkate alarak somut olayın koşullarında, başvurucular Rahil Dink, Delal Dink, Arat Dink ve Sera Dink'e birlikte 100 bin, başvurucu Hasrof Dink'e 5 bin Avro ödenmesine hükmettiği hatırlatıldı.

ETKİN SORUŞTURMA YÜRÜTÜLMEDİĞİ İDDİASI

Kararda, AİHM'in aynı kararında, Hrant Dink'in ölümünde ihmali olabilecek kamu görevlilerinin tespitine yönelik etkili bir soruşturma yürütülmediği gerekçesiyle yaşam hakkının usuli boyutunun da ihlal edildiğine karar verdiği anımsatıldı.

"SORUŞTURMANIN ETKİLİLİĞİNİ ZAYIFLATMIŞTIR"

Soruşturmada, bazı Trabzon Jandarma görevlileriyle ilgili somut adli işlemler dışında, olayla ilgileri tespit edilen diğer kamu görevlileri yönünden kovuşturma ya da işlem yapılmasına yer olmadığı kararları verildiği hatırlatılan kararda, şöyle denildi:
"Halen olayla ilgili ihmalleri olduğu ileri sürülen kamu görevlilerinin bağımsız adli birimlerce soruşturulmamış ve olaydaki rollerinin belirlenmemiş olması soruşturmanın etkililiğini zayıflatmıştır."

AİHM DİKKATE ALINMADI

Devlet Denetleme Kurulu Raporu'nda işaret edilen ve AİHM'in de ihlal nedeni olarak saptadığı hususlarda etkili bir soruşturmanın yapılmadığının görülmediği ifade edilen kararda, ihlale dayalı mağduriyetin de giderilmediğinin anlaşıldığı belirtildi.