Osmanlı padişahlarının eşyalarındaki motifler aksesuarlara uyarlandı

Trabzon Olgunlaşma Enstitüsü bünyesindeki Kuyumculuk Teknolojisi Alanı'nda oluşturulan ekip, yaklaşık 2 yıl önce "İhtişamdan Zarafete" adlı koleksiyon hazırlamak için çalışma başlattı.

Ekip çalışma kapsamında, Fatih Sultan Mehmet, Yavuz Sultan Selim ve Kanuni Sultan Süleyman'ın özel eşyalarındaki motiflere yönelik araştırma yaptı.

Padişahların kullandığı kılıç, su matarası, kalkan, Kur'an-ı Kerim kabı, porselen ibrik, sefer koltuğu ve zırhların motiflerini tespit eden ekip, bu motifleri hasır, kazaziye ve telkari el sanatlarını kullanarak günümüzde kullanılan aksesuarlara taşıdı.

Savaşta kullanılan eşyaları araştırdılar

Enstitü Müdürü Sibel Karabina, Kuyumculuk Teknolojisi Alanı ile 15. yüzyıl sonu ve 16. yüzyıldaki Osmanlı eserlerinden esinlenerek koleksiyon hazırladıklarını söyledi.

Trabzon'da kuyumculuğun, telkari, kazaziye ve hasır olmak üzere üç farklı el sanatıyla ön plana çıktığını belirten Karabina, "Yolu Trabzon'dan geçen 3 padişahın özel yaşamlarında ve savaşlarda kullandıkları eşyaları araştırdık. Motiflerinin yanı sıra hepsinin farklı bir hikayesiyle de karşılaştık" dedi.

"İhtişamdan Zarafete"

Koleksiyonu "İhtişamdan Zarafete" olarak adlandırdıklarını söyleyen Karabina, "Çünkü Osmanlı'nın en ihtişamlı döneminde 3 kıtada hüküm sürmüş bu padişahların yalnızca topraklar fethetmediğini, sanatı, eğitimi ve bilimi 3 kıtaya yaydığını ve kişileri himayesinde toplayarak bunu yaygınlaştırıp geliştirdiğini gözlemledik" diye konuştu.

Karabina, tespit ettikleri motiflerin yalnızca kitaplarda ve müzelerde kalmasını istemediklerini vurgulayarak telkari, kazaziye ve hasırla birleştirip çeşitli motiflerden küpe, kol düğmesi, yüzük, tespih, çanta, kolye ve kemer yaptıklarını anlattı.

"11 eşyadan 50 farklı motif elde ettik"

Kuyumculuk Teknolojisi Alanı öğretmeni Sevil Şahin ise, gittikçe büyüyen ve gelişen bir bölümleri olduğunu, çalışma arkadaşlarıyla Trabzon'un yöresel tekniklerini yaşatmak ve gün yüzüne çıkarmak için çaba sarf ettiklerini belirtti.

Kuyumculuk alanında Osmanlı dönemine ait eserlere önem verdiklerini anlatan Şahin, şunları söyledi:

"Özellikle yaptığımız araştırmalarda Kanuni döneminin, kuyumculuğun en ihtişamlı, görkemli ve önemsendiği dönem olduğunu gördük. Padişahların kullandıkları özel eşyaların motifleriyle hazırladığımız modellerle geçmişin günümüzdeki dili olmaya çalıştık."

Ürünlerin ortak özelliği tellerden oluşması

Şahin, araştırmalar sonucu 11 eşyadan 50 farklı motif elde ettiklerini belirterek, "Öncelikli hedefimiz geçmişin değerlerini korumak ve gün yüzüne çıkarmak oldu. Ürünlerin ortaya çıkmasında tamamen bu işin mutfağında el emeği göz nuru çalışmalar yaptık" dedi.

Ürünlerin hazırlanış aşamasında birçok işlemden geçtiğini söyleyen Şahin, şöyle konuştu:

"Keserek, delerek, eğerek, bükerek, telleri birleştirerek ortaya bir eser çıkarıyoruz. Ürünlerimizin en önemli ortak özelliği de tellerden oluşması. Telkari, kazaziye ve hasır el sanatlarıyla ortaya çıkan ürünlerimiz, tamamen el yapımıdır. Ben bunu da ellerle tellerin dansı olarak nitelendiriyorum." 

Kaynak: AA