Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Afrika turunun ikinci durağında, Çad Cumhurbaşkanı İdris Debi ile Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda, baş başa ve heyetler arası görüşme sonrasında ortak basın toplantısı düzenledi.
Çad'a ayak bastıkları andan itibaren şahsına ve tüm heyetine gösterdiği misafirperverlikleri dolayısıyla mevkidaşı Debi'ye teşekkürlerini ileten Erdoğan, Çad'ı ziyaret eden ilk Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı olmaktan duyduğu memnuniyeti ifade etti.
Erdoğan, başbakanlığı ve cumhurbaşkanlığı dönemi dahil böylece Çad ile 24 Afrika ülkesini ziyaret ettiğini kaydetti.
Çad'ın önem verdikleri bir ülke olduğunu belirten Erdoğan, "Biz, kendimizi Afrika'nın olduğu kadar bunun yanında Çad'ın da bir kaderdaşı olarak görüyoruz. Karşılıklı saygı ve eşitliğe dayalı kazan kazan esasına yönelik bu temelde uzun vadeli bir iş birliği geliştirmek istiyoruz." diye konuştu.
Erdoğan, Çad ile ilişkilerin 16. yüzyıla dayandığını, Osmanlı Devleti ile bu bölgede var olan sultanlıklar arasında elçiler teatisinin bulunduğunu söyleyerek, "Biz buraya Çadlı kardeşlerimizle unutturulan bağlarımızı yeniden güçlendirmeye ve tekrar bu bağları kurmaya geldik. İnanıyorum ki bu ziyaretimiz Çadlı kardeşlerimizle yüzyıllarca geriye giden bağlarımızı tekrar kuvvetlendirmeye vesile olacaktır." değerlendirmesinde bulundu.
"TİKA, Türk-Kültür kompleksi inşasına başlayacak"
Heyetinde geniş iş adamı grubunun da bulunduğuna değinen Erdoğan, Çad ile Türkiye arasındaki ticaret hacminin 41-42 milyon dolar civarında olduğunu söyledi.
Erdoğan, 95 milyon nüfusu olan Tükiye ve Çad'ın aslında bu rakamı asla kabul etmemesi gerektiğini belirterek, şöyle devam etti:
"Bunu süratle artırmamız gerekiyor. TİKA'nın burada 2015'ten beri ofisi var. 50 kadar projeyi burada hayata geçirmiş vaziyette. Yüzlerce Çadlı öğrenciye Türkiye'de burslar veriyor. Bugün attığımız imzalarla birlikte TİKA önümüzdeki dönemde Encemine'nin merkezi bir mevkisinde, 'Türk Kültür Kompleksi' inşasına da başlayacaktır. İnanıyorum ki 230 bin metrekarelik bu alanda inşa edilecek bu proje, hakikaten Encemine'ye farklı bir hava da getirecektir."
"Çad'ın, terörle mücadelesinde her daim yanında olacağız"
Bu vesileyle, Çad Cumhurbaşkanı Debi'ye, FETÖ'yü kendilerinin de "terör örgütü" olarak ilan etmesinden dolayı şahsı ve milleti adına şükranlarını ifade eden Erdoğan, şunları kaydetti:
"Bildiğiniz gibi ülkem geçen sene hain bir darbe teşebbüsüyle karşı karşıya kaldı. Çad hükümeti bu süreçte her zaman yanımızda yer aldı. Darbe teşebbüsüne destek veren ve darbe teşebbüsünün bizzat içinde olan örgütün uzantılarıyla mücadelemize de destek verdi.
Çad'da bulunan FETÖ iltisaklı okulların tamamı Maarif Vakfımıza devredildi. İnşallah Maarif Vakfımız, Çad Milli Eğitim Bakanlığıyla birlikte burada hizmetlerinden en güzelini eğitim öğretim alanında verecektir. Buradaki öğrencilerin Ankara, İstanbul'daki evlatlarımızdan hiçbir farkı olmadığını özellikle ifade etmek isterim. Tabii bizler de Çad'ın, terörle mücadelesinde her daim yanında olacağız."
"G5 girişimini destekliyoruz"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Bölgemizde barış ve istikrar için 1967 sınırları dahilinde başkenti Kudüs olan bağımsız ve egemen bir Filistin devletinin vücut bulması yegane yoldur. Bunun için tüm gücümüzle çalışmayı sürdüreceğiz." dedi.
Ortak bir terörle mücadele kuvveti oluşturmak için G5 girişimini desteklediklerini belirten Erdoğan, "Güvenlik Konseyi'nin kararı doğrultusunda bölgesel bir askeri güç konuşlandırılmasını memnuniyetle karşılıyoruz. G5 ortak gücünün sahildeki terörizm ve organize suçlarla mücadelede fayda sağlayacağına inanıyoruz. Terörden çok çekmiş, hala terörle mücadelesini sürdüren bir ülke olarak teröre karşı mücadelenizde yanınızda durmayı sürdüreceğiz." diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Debi ile iki ülke arasındaki mevcut durumu, geleceğe yönelik proje ve hedefleri ele aldıklarını, heyetler arasında kapsamlı görüşmeler gerçekleştirdiklerini belirten Erdoğan, Çad ile iş birliğini geliştirme imkanlarını da ele aldıklarını anlattı.
Debi ile bu konuda mutabık kaldıklarını düşündüğünü dile getiren Erdoğan, Çad ile ilişkilerin sadece ikili değil, uluslararası platformlarda da devam ettiğine dikkati çekti.
Özellikle İslam ülkeleri arasındaki dayanışmaya önem verdiklerini vurgulayan Erdoğan, 13 Aralık'taki İstanbul İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Olağanüstü Liderler Zirvesi'ne Çad'ın katılmasının kendilerini onurlandırdığını ifade etti.
"BM'nin Kudüs kararı, ABD'nin açıklamasının illegalliğini göstermiştir"
Erdoğan, şöyle devam etti:
"Zirve sonunda alınan kararlar İslam dünyasının, İslam ümmetinin iş birliği noktasındaki kararlılığının bir ifadesidir. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu aldığı kararla Amerika Birleşik Devletleri'nin Kudüs'e dair açıklamasının ne kadar hukuk dışı ve illegal olduğunu ortaya koymuştur. İşgali meşrulaştırmaya yönelik teşebbüsler, baskı, şantaj ve tehditlere rağmen hakim kalmıştır. Bölgemizde barış ve istikrar için 1967 sınırları dahilinde başkenti Kudüs olan bağımsız ve egemen bir Filistin devletinin vücut bulması yegane yoldur. Bunun için tüm gücümüzle çalışmayı sürdüreceğiz."
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Çad'ın bulunduğu bölgede birçok sorun yaşandığına dikkati çekerek, bölge ülkelerinin bir taraftan kalkınma mücadelesi verirken, diğer taraftan da terör, göç, iklim değişlikliği gibi sorunlarla boğuştuğunu belirtti.
Bu sorunlarla karşı karşıya kalan hiçbir ülkenin tek başına çözüm bulamayacağını vurgulayan Erdoğan, bu bakımdan iş adamlarının katılımıyla yapmış oldukları Çad ziyaretini çok önemsediklerini bildirdi.
Gerek alt yapı gerekse üst yapı yatırımlarında, "PPP BOT" gibi sistemlerin, kaynakların çeşitlendirilmesi bakımından Çad'a çok büyük kolaylıklar sağlayacağını belirten Erdoğan, Cumhurbaşkanı Debi'nin ifade ettiği havaalanları, köprüler, üst geçitler ve özellikle otoyollar noktasında atılacak adımların Çad'ın işini çok kolaylaştıracağını söyledi.
"Çad'ın büyük fedakarlıklarla yürüttüğü bu gayretli yolculuğunda biz Türkiye olarak Çad'ı yalnız bırakmayacağız. 150 civarında iş adamlarımızla bugün burada onun için varız." diyen Erdoğan, Cumhurbaşkanı Debi'ye teşekkürlerini iletti.
"Türkiye Avrupa, Asya ve Arap dünyası arasında bir köprü"
Öte yandan Çad Cumhurbaşkanı Debi, basın toplantısında yaptığı konuşmada, Erdoğan'ın Çad'a düzenlediği ziyaretin iki ülke arasındaki tarihi ilişkiler açısından ilk ziyaret olduğunu belirterek, "Ben de kendi şahsım ve Çad halkı adına bu dostane ziyaretten ne kadar memnuniyet duyduğumu ifade etmek istiyorum." ifadelerini kullandı.
İki ülke arasında birçok anlaşmanın imzalandığına dikkati çeken Debi, "Bu anlaşmaların yoğunluğu da iki ülke arasındaki ilişkilerin ne kadar yoğun olduğunu bir kere daha bize gösteriyor." değerlendirmesinde bulundu.
Debi, Türkiye'nin Avrupa, Asya ve Arap dünyası arasında bir köprü oluşturduğunu ve aynı zamanda Çad'ın da aralarında bulunduğu sahel ülkeleriyle de yakın ilişkileri olduğunu belirterek, "Bu eski iş birliği hala mevcudiyetini koruyor." dedi.
"Okullarımız teröristlerin elinde değil Maarif Vakfı'nın güvenli ellerinde"
Türkiye ile Çad arasındaki eski iş birliğinin yeniden canlandırılması için bir fırsat bulduklarının altını çizen Debi, iki ülke arasında birçok iş birliği olanağının mevcut olduğunu söyledi.
Debi, Maarif Vakfı'nın Çadlıların eğitimine katkı sağladığına dikkati çekerek, "Artık okullarımız teröristlerin elinde değil, güvenli ellerde bulunmaktadır ve çocuklarımız iyi koşullarda eğitimlerini almaya devam edeceklerdir. Çocuklarımız artık teröristlerin elinde eğitim görmeyecek." dedi.
Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığının (TİKA) 2015'te Çad'da ofis açtığını hatırlatan Debi, "Görüşmelerde TİKA'nın çalışmalarıyla ilgili konuları ele aldık." diye konuştu.
Terörizm konusunun da görüşüldüğünü ifade eden Debi, "Kardeşim Recep Tayyip Erdoğan da 15 Temmuz tarihinde bir terörist eylemden kurtuldu." değerlendirmesinde bulundu.
Debi, terörizme karşı mücadelenin son derece önemli olduğunu belirterek, "Bizler yaptığımız görüşmeler çerçevesinde terörizmle mücadele konusunda da iş birliği yapma kararını aldık." ifadelerini kullandı.
Terörizmle mücadele için G5 Sahel'in kurulduğunu ve son zirvenin 13 Aralık'ta gerçekleştirildiğini hatırlatan Debi, "İslam'ın istismar edilmemesi için çalışmalarımızı sürdüreceğiz." diye konuştu.
Debi, terörle mücadelenin ortak bir mücadele olduğunun altını çizerek, ayrıca Filistin konusunun da hem İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Olağanüstü Zirvesi'nde hem de gerçekleştirilen görüşmelerde ele alındığını belirtti.
Kaynak: TRT Haber /AA
26.1ºC
Ankara
