"Küresel kriz henüz sonlanmadı"

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Vahdettin Ertaş, bugün toplam küresel borç tutarının dünya hasılasının yaklaşık 3 katına ulaştığını belirterek, "Pek çok ülke için çocuklarının değil, torunlarının dahi ödeyemeyeceği borç rakamları söz konusu" dedi.

Ertaş, Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği (TKYD) tarafından düzenlenen 9. Kurumsal Yönetim Zirvesi'nin açılışında konuştu.

Burada yaptığı konuşmada yeni kurumsal yönetim ilkeleri ile işletmelerin yanı sıra borsalara ve kurumsal yatırımcılara da iyi kurumsal yönetimin desteklenmesi hususunda önemli sorumluluklar getirildiğini belirten Ertaş, "Borsalarda etkin ve adil fiyat mekanizmasının sağlanması, günümüzün kompleks yatırım zincirinde rol alan finans ve yatırım şirketleri arasındaki çıkar çatışmalarının önlenmesi, inançlı mülkiyet esasına dayalı kurumsal yatırımcıların rollerinin tanımlanması, ilişkili taraf işlemlerinin onaylanmasına ilişkin prosedürlerin belirlenmesi, denetim ve gözetim faaliyetlerinde kalitenin artırılması, kamuyu aydınlatmanın iyileştirilmesi ile genel kurul toplantılarında bilişim teknolojisinin kullanılması güncellenmiş ilkelerde öne çıkan yeniliklerden sadece birkaçı…" şeklinde değerlendirmede bulundu.

Kurumsal yönetimin lokal ya da küresel krizleri önleme, olumsuz etkilerini azaltma gibi bir fonksiyona sahip olduğuna işaret eden Ertaş, bu nedenle Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü'nün (OECD) bu konuyu üzerine aldığını ve üye ülkelerde yaygınlaştırma sorumluluğunu üstlendiğini kaydetti.

Ertaş, 2008 krizinin bir çeşit kurumsal yönetim krizi olduğunu anımsatarak, "Zira kriz öncesi şirketlerin risklerini yeterince şeffaf raporlamamaları, teşvik sistemlerine dayanan üst yönetim ücret politikalarının yaygın olarak uygulanması, şeffaf olamayan türev araçlar, şirket yönetim kurullarının etkin gözetim ve denetim faaliyetlerini yerine getirmemeleri krizin oluşmasında etken olan faktörlerden bir kaçı" ifadelerini kullandı.

Kurumsal yönetim ilkelerinin geliştirilmesi ve uygulanması açısından Türkiye'nin son 10 yılda önemli bir yol kat ettiğini vurgulayan Ertaş, bu süreçte uluslararası düzenlemelerle uyumlu, şirketlerin kurumsal kültürlerini de dikkate alan kurumsal yönetim ilkelerinin hem Türk Ticaret Kanunu hem de Sermaye Piyasası Kanunu ile hukuk sistemine kazandırıldığının altını çizdi.

Ertaş,kurul olarak yaptıkları ikincil düzenlemelerle bu anlayışın Türkiye'de yerleşmesine öncülük etmeye çalıştıklarını, bu ilkelerin tam olarak uygulanmasının Türkiye sermaye piyasalarının gelişimine, küreselleşmesine, markalaşmasına ve İstanbul'un bir finans merkezi olmasına önemli katkı sağlayacağını dile getirdi.

- "Küresel kriz henüz sonlanmadı"

SPK Başkanı Ertaş, OECD'nin Kurumsal Yönetim İlkelerini güncellediğini ancak küresel krizin henüz sonlanmadığını söyledi.

Küresel ekonominin gelişmiş ekonomilerdeki zayıf toparlanma ve Çin başta olmak üzere gelişmekte olan ekonomilerdeki yavaşlamayla birlikte ılımlı seyrettiğini, zayıf ve kırılgan görünümünü sürdürdüğünü belirten Ertaş, böyle dönemlerde kurumsal yönetimin öneminin daha da arttığını kaydetti.

Ertaş, Fed'in faiz artırımı ile başlayan yeni dönemde küresel ekonominin parçası olmak ve küresel sermayeyi daha fazla Türkiye'ye çekebilmek için, küresel yatırımcıların ortak dili olan Kurumsal Yönetim, Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ve Uluslararası Denetim Standartlarının yeni dönemde ön plana çıkacak 3 kritik alan olacağını dile getirdi.

Türkiye'nin üç alanda da gelişmekte olan ülkeler içerisinde iyi bir konumda olduğunu, gelişmeleri yakından izlediğini, artık standartları uygulayan ülke olmanın ötesinde, standartları belirleyen komisyonlarda yer aldığını bildiren Ertaş, Financial Stability Board'da (FSB) sağlıklı bir finansal sistem için belirlenen 12 temel standarttan biri olarak Kurumsal Yönetim İlkelerinin de yer aldığına dikkati çekerek, sözlerine şöyle devam etti:

"Bu standartlara uyum sağlamanın şirketlerimiz açısından kısa vadede bir uyum maliyeti olacak gözükse de orta ve uzun vadede elde edilen, hem sermaye piyasalarından hem de bankalardan daha kolay ve ucuz finansman sağlanabilmesi, hisse senedi performanslarının ilkelere uyum sağlamayan şirketlere göre daha yüksek olması, yatırımcı güveninin artmasına katkı sağlaması, daha nitelikli kişilerin istihdam edilebilmesini kolaylaştırması ile bilinçli yatırımcılara ulaşılmasını teşvik etmesi gibi pek çok faydayı da beraberinde getirdiğini hem pratik uygulamalar hem de akademik çalışmalar ortaya koymaktadır."

- "Türkiye, küresel ekonomiden pozitif olarak ayrışıyor"

Ertaş, gelişmiş ülkeler başta olmak üzere küresel ölçekte büyüme performansının her geçen gün zayıfladığını söyledi.

Dünya Bankasının 2016 için geçen haziran ayında yaptığı yüzde 3,3'lük global ekonomik büyüme tahminini geçen hafta yayınladığı raporla yüzde 2,9'a çektiğini anımsatan Ertaş, "Avrupa küresel krizin etkilerinden tam olarak kurtulamamışken bu defa Çin başta olmak üzere Rusya, Brezilya ve G. Afrika gibi gelişmekte olan ülkelerin büyüme oranlarında düşme ya da negatif büyümeyle karşı karşıya kaldıklarını görmekteyiz” dedi.

Ertaş, dünyanın büyüme motoru Çin’den gelen tek olumsuz haberle ekonomideki yavaşlama değil aynı zamanda bir borç balonundan söz edildiğini dile getirdi.

Bugün toplam küresel borç tutarının dünya hasılasının yaklaşık 3 katına ulaştığını vurgulayan Ertaş, pek çok ülke için, çocuklarının değil, torunlarının dahi ödeyemeyeceği borç rakamlarının söz konusu olduğunu ifade etti.

Ertaş, alınan yapısal önlemler ve kamu maliyesinde sağlanan disiplinle Türkiye’nin gerek kamu borç yükünün GSYH’ya oranı, gerekse büyüme oranlarında küresel ekonomiden pozitif olarak ayrıştığına işaret ederek, şunları kaydetti:

“Son 12 yılda ülkemizde kamu borçları hızla azaltılmış, kamu borcunun GSYH’ya oranı yüzde 80’lerden 33’lere düşürülmüştür. İki gün önce Başbakan yardımcımızın açıkladığı Orta Vadeli Plan’da bu oranın 2018’de yüzde 29,5’e düşürülmesi planlanmaktadır. Yüzyılın küresel krizinin yaşandığı bir dönemde elde edilen bu sonuçlar altı çizilmesi gereken bir başarıyı ifade etmekte ve bizi krizlere karşı dirençli kılmaktadır. Diğer taraftan az önce ifade ettiğim gibi; gerek OECD gerek Dünya Bankası ve IMF gibi uluslararası kuruluşlar küresel büyüme oranlarına ilişkin beklentilerini sürekli aşağı yönlü revize ederken biz 2015 yılını yüzde 4 büyüme oranı ile kapatacağız.

Açıklanan Orta Vadeli Plan'a göre, 2016 yılında büyüme oranımızın yüzde 4,5 olması öngörülmektedir. İnşallah 4,5-5 arasında bir büyüme ile bu yılı sonlandıracağız. Dünya Bankasının 2016 için küresel büyüme beklentisinin yüzde 2,9 olduğunu dikkate aldığımızda büyümede de ülkemizin küresel ekonomiden pozitif ayrıştığını görüyoruz. Her iki pozitif ayrışmayı kurumsal yönetim ilkeleri ile destekleyebildiğimiz ölçüde önümüzdeki dönemde ülkemiz daha fazla küresel sermayeyi daha uygun koşullarla çekebilecek ve karmaşık global ortamda güvenli bir liman olacaktır.”

(AA)