Rum kesimindeki seçimler müzakereleri etkiliyor

Güney Kıbrıs Rum yönetiminde 2018'in şubat ayında yapılacak "başkanlık" seçimleri, iki yıldır yoğun bir şekilde devam eden müzakere sürecini tehdit ediyor. Rum kesimindeki seçimler nedeniyle süreç ilerletilemiyor. Uzmanlar ise Rum yönetiminin son dönemde seçmenine oynadığını belirtiyor ve seçimlerin müzakere masasına olumsuz etki yapacağına işaret ediyor.

Güney Kıbrıs Rum yönetimi, şubat ayındaki "başkanlık" seçimlerine hazırlanıyor. Son anketlere göre, seçimlerin ilk turunda bir sonuç alınması beklenmiyor. Demokratik Seferberlik Partisi (DİSİ) adayı, şimdiki lider Nikos Anastasiadis ve Demokrat Parti (DİKO) adayı Nikolas Papadopulos'un ikinci tura kalacağı tahmin ediliyor.

Rum kesimindeki seçimlere 7 aydan fazla bir süre kalmasına rağmen Rum tarafındaki iç siyasetin Kıbrıs müzakerelerine olumsuz etki yaptığı, Anastasiadis'in seçimleri kazanmak için müzakere sürecini kullandığı yorumları öne çıkıyor.

Aynı görüşü Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı da dile getirmiş, Anastasiadis'in bu süreçte tribünlere ve zamana oynadığını söylemişti. Akıncı, "Seçim kazanmak çözümden daha önemli hale geldiyse buna da diyecek fazla bir şeyimiz yok." ifadelerini kullanmıştı.

Akıncı, ayrıca, Rum liderin seçimler nedeniyle çözüm için çalışmak yerine "iletişim oyununa devam edeceğinin anlaşıldığını" belirterek, "Seçim yaklaştıkça Anastasiadis çözüm arzusundan uzaklaşıyor. Maalesef gelinen aşamada başlayan büyük bir iletişim oyunu vardır. Rum basını, suçlu 'Kıbrıslı Türk lider ve Türkiye' haberleriyle dolu." şeklinde konuşmuştu.

Rum tarafının iç siyasete yönelik adımları daha önce de Kıbrıs müzakerelerini sekteye uğrattı. Rum meclisinin bu yıl başında, Kıbrıs'ın Yunanistan'a ilhakı anlamına gelen Enosis'e ilişkin 1950'de yapılan referandumunun okullarda kutlanması kararı ve Anastasiadis'in partisi DİSİ'nin buna desteği nedeniyle müzakereler bir ay durmuştu. Liderlerin 16 Şubat'taki görüşmesinde Anastasiadis kapıyı çarparak müzakere masasını terk etmişti.

Cumhurbaşkanı Akıncı, Rum meclisinin kararını ve Rum liderin buna desteğini iç politikaya yönelik bir girişim olarak değerlendirmişti.

"Anastasiadis çözümden uzaklaşıyor"

Akıncı'nın değerlendirmelerine Kıbrıs sorunu konusunda çalışan uzmanlar da katılıyor. Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Sözen, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, Rum lider Anastasiadis'in yaklaşan seçimler nedeniyle kapsamlı çözüm hedefinden uzaklaşmaya başladığına işaret etti.

Sözen, Anastasiadis'in Türkiye ve Kıbrıs Türk tarafından güvenlik ve garantiler konusunda ne tür tavizler alabileceğine bakarak, bunu Kıbrıslı Rumlara kabul ettiremeyeceğini gördüğünü söyledi.

"Rum lider, yan çizerek stratejisini 2018'in şubat ayında yapılacak seçimlere doğru ayarlamıştır." diyen Sözen, Rum liderin müzakerelerin çöküşünün sorumluluğunu Türk tarafına yükleyip, seçim kampanyasına yoğunlaşma yönüne gittiğini ifade etti.

Sözen, Rum tarafında yapılacak seçimlerde Anastasiadis'in seçim zaferinin kesin olmadığını, seçimlerde müzakerelerdeki "hayırcı" kesimden DİKO adayı Nikolas Papadopulos'un de önemli bir aday olduğunu sözlerine ekledi.

"Rum lider seçmene oynuyor"

Yakın Doğu Üniversitesi (YDÜ) Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ata Atun da Rum tarafındaki seçimin müzakerelere etkileyeceğini savunan uzmanlardan. Atun, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Rum liderin şubat ayına yapılacak seçimlerden dolayı son 1,5 aydır iç seçmene yönelik oynadığını, seçimlerin müzakere masasını olumsuz yönde etkileyeceğini söyledi.

Atun, seçimlerin müzakerelerde duraklamaya neden olmasıyla Rum tarafının Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı'yı "çözümsüz" ilan edeceğini, BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide'ye de tepkilerin çoğalacağını savundu.

BM endişeli

BM gözetiminde yapılan Kıbrıs müzakerelerinde BM'nin çabaları da şu ana kadar etkisiz kaldı. BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide'nin liderler arasında yürüttüğü mekik diplomasisi bir sonuç vermedi.

Eide, liderle yaptığı görüşmelerde anlaşmazlıkları en aza indirerek haziran ayında İsviçre'nin Cenevre kentinde yapılması planlanan Kıbrıs konferansına tarafları ikna edemedi.

Kıbrıs müzakerelerine gelinen süreçte endişeli olduğunu ifade eden BM yetkilisi Eide "Endişeli olduğumu paylaşmak istiyorum. Sürecin sıkıntılı olduğu konusunda şu üç yıldaki herhangi bir dönemden daha fazla endişeliyim." değerlendirmesinde bulunmuştu.

Rumlar çözümden umutsuz

Kıbrıs Rum yönetimindeki seçimlere yönelik anketler, Rumların 2017'de adada bir çözüm sağlanabileceği konusunda umutsuz olduğunu gösteriyor.

Yayınlanan bir ankete göre, "2017 yılı içinde Kıbrıs sorununun çözümünü ne kadar muhtemel görüyorsunuz?” sorusuna Rumların yüzde 62'si olumsuz yanıt verdi. Ankete katılanların sadece yüzde 11'i çözüme inandıklarını belirtti.

KKTC Cumhurbaşkanı Akıncı'nın göreve gelmesinin ardından Eide'nin arabuluculuğunda Mayıs 2015'te yeniden başlayan müzakereler, "Ekonomi?", "Avrupa Birliği"?, "Mülkiyet"?, "Yönetim-Güç Paylaşımı"?, "Toprak" ile "Güvenlik ve Garantiler??" olmak üzere altı temel başlıktan oluşuyor.