İstanbul'da yaşadığınız semtin isminin nereden geldiğini hiç merak ettiniz mi? İşte İstanbul semtlerinin tarihçesi...
1
Öğretim görevlisi, mimar ve ödüllü yazar Önder Şenyapılı’nın uzun süren araştırmalar sonucunda kaleme aldığı kitapta, İstanbul’daki yerleşim birimlerine verilen isimlerin kökenleri açıklanıyor. İşte bazı semtlerin tarihi anlamları...
2
ALTIN BOYNUZ
Biz ‘Haliç’ diyorsak da Batı kaynaklarında ‘Altın Boynuz’ olarak geçiyor. Bunun nedeni Rumca eski ismi ‘Hriso Keras’ın tercümesinin kullanılıyor olmasıdır.Bunun nedeni, Kağıthane veAlibeyderelerinin çatal vaziyette, boynuzu andırmasıdır.
3
ASMALIMESCİT
Bu sokağa adını veren Asmalı Mescit bugün ortada yok. Ama mescidin II. Bayezid zamanında padişahın Tersane-i Amire’deki kalfatçı başısı Yunus Ağa’ya yaptırıldığı biliniyor.
4
BELGRAD ORMANI
Ormanın adı Kanuni Sultan Süleyman döneminde kurulan Belgrad Köyü’nden geliyor. Belgrad Köyü 1521 Sırbistan seferinden sonra İstanbul’a getirilen Sırp tutsakların yerleştirilmesi amacıyla kurulmuştu.
5
CADDEBOSTAN
Semtin eski adı Cadı Bostanı. Cemal Paşa bu bostanları satın almış ve çok da güzel bir köşk yaptırmış. Paşa buraya yerleşince semtin adı Caddebostanı’na dönüştürülmüş.
6
CİHANGİR
Kanuni Sultan Süleyman’ın, Tophane ile Fındıklı arasındaki kıyıdan 300 basamakla ulaşılan yüksekçe bir yere oğlu Cihangir’in anısına yaptırdığı cami, semte adını vermiştir.
7
GALATA
Galata semtinin adını, Rumca ‘süt’ anlamına gelen ‘gala’ kelimesinden aldığı iddia edilir. Bir zamanlar Galata’da inek ahırları ve süthaneleri bulunması bu iddiayı güçlendiriyor.
8
ACIBADEM
Üsküdar-Kadıköy-Çamlıca-Libadiye arasıdadır.
9
Geçmişte İstanbulluların yazlık olarak kullandıkları semtteki bahçeli evlerin ve konakların bahçelerindeki badem ağaçlarından dolayı bu isimin yakıştırıldığı sanılmaktadır.
10
ADALAR
Büyükada:Kadıköy-Pendik sahilleri karşısındaki Prens adalarının en büyük olanıdır.
11
Antik çağdaki adı Prinkipo dur.
12
BURGAZ ADASI
Antik çağdaki adı Antigoni dir. Bizans döneminde Prygas (Hisar) adıyla anılmaktaydı.
13
AHIRKAPI
Sarayburnunda,Sirkeci-Cankurtaran arasındadır. İstanbul un sur kapılarından biri buradadır. Osmanlı döneminde sarayın has ahırları ve daha sonraları İst. Belediyesinin ahırlarının burada olması sebebiyle bu isimle anılmaktadır.
14
AKARETLER
Avrupa yakasında,Maçka-Dolmabahçe arasında ,Beşiktaş ilçesinin bir mahallesidir.Sultan Abdülaziz Taşlık Aziziye camisinin masraflarını karşılamak için bir vakıf kurdurmuştur,bu vakıf gelir sağlamak amacıyla kiraya verilebilecek binalar yaptırmıştır.
15
Projenin tamamlanması II.Abdülhamit e nasip olmuştur. Kira,irat getiren anlamındaki Akaret ismi bu binalara yakıştırılarak semte Akaretler adı verilmiştir.
16
AKSARAY
Avrupa yakasında,Fatih-Yenikapı-Laleli arasındadır.
17
Bizans dönemindeki adı Forum Bovis dir (Öküz Meydanı) Pergamon (Bergama) dan getirilen tunçtan yapılmış öküz heykeli semtin ortasındaki meydana yerleştirildiğinden uzun süre bu isimle anılmıştır.
18
İstanbulun Osmanlılar tarafından alınmasından sonra,İshak Paşa nın Karamanoğulları üzerine yaptığı seferde Konya Aksaray daki halkın bir kısmı İstanbul un Türkleştirilmesi düşüncesi ile bu semte yerleştirildiğinden dolayı semt Aksaray adı ile anılmaya başlandı.
19
Anadolu yakasında,Kısıklı-Bağlarbaşı arasındadır.Önceleri yazlık yerleşim yeri olan semte XIX. yy da burada yaşamış olan askeri şura üyesi İsmail Zühtü paşa bir cami ve hamam yaptırmıştır.Cami çevresinde yoğunlaşan yerleşim Altunizade olarak anılmaya başlanmıştır.
20
ANADOLU HİSARI
Boğazın Anadolu kıyısında,Göksu deresinin boğaza döküldüğü yerdedir.Bizans dönemindeki adı Potamion (Tatlı su) yerleşime Yıldırım Bayezıt tarafından 1395 tarihinde bir Hisar (kale) yaptırılmıştır.
21
Semte ismini veren bu kale çevresindeki yerleşim özellikle Fatih Sultan Mehmet döneminde genişlemiştir.
22
ATAKÖY
İstanbul un en genç semtlerinden biridir.Kentin Avrupa yakasında Bakırköy-Topkapı arasındadır. Osmanlı döneminde Baruthane denilen yöredir 1955 yılında Emlak Bankası tarafından tasarlanan 12 000 konutluk yerleşim mer- kezi için 1958 de inşaatı başlamıştır. Yapılan anketle ismi Ataköy olarak kabul edilmiştir.
23
AYASPAŞA
1520-1566) Kanuni Sultan Süleyman dönemi sadrazamlarından Ayas paşa burada havuzlu,bahçeli bir konak yaptırmıştır.Semtin isminin buradan geldiği söylenmektedir.(1530 yılında İstanbula gelen Arap gezgini Gazi de Ayas paşa yı bu konakta ziyaret ettiğini yazmaktadır.)
24
AYAZAĞA
Kentin Avrupa yakasında Şişli-Maslak-Hasdal arasındadır.
25
Yeniçeri Kethüdası Ayas Ağa nın yöredeki çiftliği ve çevresindeki oluşan yerleşime Ayasağa denilmiş zamanla isim Ayazağa ya dönüşmüştür.
26
AYNALIKAVAK
Avrupa yakasında,Kasımpaşa-Okmeydanı-Hasköy arasındadır.İstanbul un üç büyük sarayından biri olan Tersane sarayından günümüze ulaşan Aynalısaray kasrıdır,Bu köşk bulunduğu semte ismini vermiştir.
27
Aynalıkavak ismine gelince; Osmanlılarda düz pencere camı üretilme- diğinden,Venedik dükasının Osmanlı sultanına hediye ettiği kristal aynalara yakışır bir köşk yapılmasına karar verilir.
28
Sultanın köşkün yapılması talimatını verirken, -Kavak boylu aynalara yakışır bir kasr isterim . demesiyle bu kasr Aynalıkavak ismiyle anılmaya başlanmıştır.
29
AYRILIK ÇEŞMESİ
Anadolu yakasında,Kadıköyden Acıbadem e giderken Haydarpaşadan gelen yolla kesiştiği yerdeki semttir.Eskiden Trakya ve İstanbuldan hacca gidecek olanlar burada toplanırlar ve hepbirlikte yola çıkarlarmış.Hacı adayları yakınları ile burada vedalaşıp yola çıktıklarından semte Ayrılık çeşmesi adı verilmiştir.
30
BEYOĞLU
Kentin Avrupa yakasında,Başiktaş-Şişli-Kasımpaşa-Haliç arasındadır. Bizans döneminde yerleşim alanı değildi. Yöreye karşı yaka, öte yaka anlamında Pera ya da Peran bağları deniliyordu... Beyoğlu denilmesine ait çeşitli söylentiler vardır. İlki Fatih Sultan Mehmet`in Trabzon Rum İmparatorluğu`na son vermesinden sonra (1460) Kral ailesinden Prens Aleksisos Kommenos buraya yerleştirilmesinden dolayı bu ismin verildiğidir. İkincisi Kanuni Sultan Süleyman döneminde burada oturan Venedik elçisinden dolayı bu ismin verildiğidir. (Yapılan yazışmalarda elçiye Beyoğlu denildiği için)
31
DİKİLİTAŞ
Avrupa yakasında, Beşiktaş-Şişli-Balmumcu-Ihlamur arasındadır. Semt adını buradaki dikilitaştan almıştır.Bu dikili taşın bulunduğu yerden yeniçeriler karşı sırtta bulunan nışan taşına ok attıkları söylenmektedir...
32
DOLMABAHÇE
Boğazın Avrupa yakasında Beşiktaş-Kabataş semtleri arasındadır.Yunan mitolojisine göre Arganut ların kralı İason Karadeniz seferi dönüşünde burada karaya çıkmıştır,bundan dolayı antik çağdaki adı İason dur.Burada Bizans döneminde gezinti yeri olan küçük bir koy vardı. Osmanlıların İstanbulu almasından sonra,I.Ahmet döneminde Kaptanı Derya Halil Paşa bu koyu doldurmakla görevlendirildi ve dol-durma işleri II.Osman döneminde tamamlandı.(1614) Park haline getirilen koy Hünkar bahçesi adıyla anılmaya başlandı ismi zamanla Dolmabahçe ye dönüştü...