Genellikle sadece çekiş tekerleklerine kış lastiği takılması, diğerlerinde ise normal lastiklerin kullanılmasının, sürüş dinamiği ve güvenliği açısından büyük risk oluşturduğu, bu yüzden bir araçtaki tüm lastiklerin aynı olması gerektiği bildirildi.
Araçların, yük, frenleme ve tahrik kuvvetleri dağılımlarının, her bir tekerlek ile zemin arasındaki en ideal tutunma değerleri göz önünde bulundurularak tasarlandığını belirten uzmanlar, farklı iki lastik yapısı ile kullanılmasının aracı, istenmeyen kuvvet ve momentlerin etkisinde bıraktığını ve sürüş güvenliği açısından tehlikeye soktuğunu vurguluyor.
Gazi Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Otomotiv Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi ve Kazaları Araştırma ve Önleme Enstitüsü Müdürü Yrd. Doç. Dr. Mesut Düzgün, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kış lastiklerinin, düşük sıcaklıklarda sertleşmeyen, yol tutuş ve çekiş kabiliyetini kaybetmeyen lastikler olduğunu belirtti.
Düzgün, kış lastiği kullanımında standart işaret ve semboller göz önünde bulundurularak tercih edilmesi gerektiğini ifade ederek, "Araç özelliği ve üretim standartları mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır. Lastik üzerindeki yük, hız göstergelerinin yanı sıra standart kış lastiği işaretleri olan 'M+S' ve buz kristali işareti mutlaka lastiklerde aranmalıdır" diye konuştu.
Kış lastiklerinin genellikle 7 derecenin altındaki sıcaklıklarda araç ile zemin arasındaki tutunma ve hareketlerde yaz şartlarında kullanılan lastiklere göre daha iyi performans sergilediğini vurgulayan Düzgün, şöyle devam etti:
"Yaz şartlarında kullanılan lastiklerde gerek lastik malzemeleri gerekse lastik diş profil yapıları kuru veya ıslak zemin şartlarına göre düşünülerek imal edilmektedir. Ancak kış lastiklerinde hem malzeme hem de lastik diş yapıları ve profilleri kış iklim şartları göz önünde bulundurularak imal edilmektedir. Kış lastikleri düşük sıcaklıklarda sertleşmeyen, yol tutuş ve çekiş kabiliyetini kaybetmeyen lastiklerdir. Yol tutuşu ve çekiş kabiliyeti araçlarda kış şartlarında frenleme mesafeleri ve aracın direksiyon hakimiyetini kaybetmeden hareket edebilmesini sağlayan temel parametrelerdir. Kış şartlarında sürücüler yaz şartlarına göre daha fazla risklere ve tehlikelere maruz kalmaktadırlar."
- "Farklı iki lastik yapısı, sürüş güvenliği açısından tehlikeli"
Düzgün, araçlarda kullanılan lastiklerin aynı özellikte olmasının önemine de değindi. Düzgün, şunları kaydetti:
"Burada en önemli olan konulardan bir tanesi de aracın bütün tekerleklerinde aynı özelliklerdeki lastiklerin kullanılmasıdır. Genellikle sadece çekiş tekerleklerine kış lastiği takılması ve diğer lastiklerin normal kullanımdaki lastikler olması sürüş dinamiği ve güvenliği açısından büyük risk oluşturmaktadır. Araçlar; yük, frenleme kuvvetleri ve tahrik kuvvetleri dağılımları her bir tekerlek ile zemin arasındaki en ideal tutunma değerleri göz önünde bulundurularak tasarlanmakta ve üretilmektedir. Burada kullanıcının farklı iki lastik yapısı ile aracı kullanılması, aracı sürüş güvenliği açısından tehlikeye sokmakta ve araç istenilmeyen kuvvet ve momentlerin etkisinde kalmaktadır. Hatta frenleme veya yönlendirmelerde araçta istem dışı birtakım savrulma ve kaymalar meydana gelmektedir. Bu nedenle her bir lastik tekerlek ile zemin arasında eşit tutunma değerlerinin sağlanması ancak aynı profil ve özellikte lastik kullanımı ile sağlanabilecektir."
- Lastiklerin raf ömrü 5-6 sene
Lastik bayisi Hamit Dönertaş da kış lastiği alırken yol tutuş mesafesi kısa ve araç yakıt tasarrufunu sağlayacak olanların tercih edilmesi gerektiğini söyledi.
Kış lastiklerinin güvenli sürüşü artırdığını ifade eden Dönertaş, "Bu tip lastikler, yolu daha iyi kavrıyor, kaymayı engelliyor, karlı ve ıslak zeminde yol tutuşunu artırıyor" dedi.
Dönertaş, kış lastiği fiyatlarının marka ve jant ebadına göre değişiklik gösterdiğini, en uygunun 13 inç jantlarda 115 liradan başladığını, 16 inç jantlarda ise 270 liraya kadar çıktığını belirtti.
Kış lastiğini sürücülerin "kar lastiği" olarak adlandırdığını fakat bunun yanlış bir terim olduğunu aktaran bir diğer lastik bayisi Nurullah Sertkaya ise "Doğru terimi kış lastiğidir. Yürürlüğe giren kanunla aralık ile nisan ayları arasında kış lastiği takılıyor. Hava 7 derecenin altına düştüğü zaman kış lastikleri devreye girer. Normal lastikler 7 derecenin altında sertleşir" dedi.
Sertkaya, yeni lastiklerin üzerinde "A ve B yol tutuşu" şeklinde işaretlenmiş kısımlar olduğuna dikkati çekerek, lastiğin A sınıfı olsa dahi hava sıcaklığının 7 derecenin altına düştüğü zaman sertleştiğini bildirdi.
Sertleşen lastiklerin yol tutuşu özelliğini yitirdiğini vurgulayan Sertkaya, şunları kaydetti:
"Soğuk havalarda lastik kemik gibi olur. En iyi, en yumuşak bildiğimiz marka lastikler dahi kışın sertleşir. Bu durumda kış lastiği devreye girer. Kış lastiğine yeri geldiği zaman yaz lastiğinden daha çok ihtiyaç duyuluyor. Frenleme mesafesi, yol tutuşu önemi olarak kış lastiği daha çok önem arz eder. Kış aylarında kazaların yüzde 60'ı lastikten kaynaklanıyor. Sürücüler aldıkları kış lastiğini 6-7 yıl kullanıyor. Bu yanlış. Çünkü lastik kimyasal bir malzeme. Raf ömrü 5-6 senedir. Bundan sonra lastiğin değiştirilmesi gerekiyor."
AA
23ºC
Ankara
