Kadınların üniversiteye girmesinin 100. yılı

Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Forumu ile İstanbul Kadın Müzesi'nce hazırlanan, Türkiye'de kadınların üniversiteye giriş hakkını elde etmelerinin 100. yılına özel "Kadınların Üniversitede 100 Yılı-İnas Darülfünunu/Kadın Üniversitesi 1914-1919" başlıklı sergi, 21 Aralık'a kadar açık kalacak.

Sabancı Üniversitesi'nden yapılan açıklamaya göre, üniversitelerde toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak için geliştirilen politikaların, programların ve iyi uygulama örneklerinin tartışıldığı "Akademide Toplumsal Cinsiyet Eşitliği-Uluslararası İyi Örnekler Sempozyumu"na paralel "Kadınların Üniversitede 100 Yılı-İnas Darülfünunu/Kadın Üniversitesi 1914-1919" sergisi düzenlendi.

Sergi, kadınların üniversiteye başlamalarının öyküsüne, Kadınlar Dünyası dergisinin oynadığı rol, dergide dile getirilen yüksek eğitim talepleri, kadınların yüksek eğitim hakkını elde etmek için denedikleri yöntemler, yüksek eğitime giden yolda kadınların ittifak ortakları ve kadınların kadın üniversitesi deneyimi gibi örneklerle bakıyor. Sergide, kadınların şekillendirdiği bir tarih süreci hatırlanıyor.

Sergi, 21 Aralık'a kadar Yunanistan'ın İstanbul Başkonsolosluğu'na bağlı Sismanoglio Megaro'da görülebilecek.

TÜRKİYE'DE KADINLARIN ÜNİVERSİTEYE GİRİŞ TARİHÇESİ

Kadınlar, 12 Eylül 1914'te Osmanlı İmparatorluğu'nda yüksek eğitim yapma hakkını kazandı.

Türkiye'de kadınların üniversiteye girebilme hakkını kazanmaları ile feminist kadın dergilerinin "büyükannesi" sayılan, Kadınlar Dünyası dergisinin çok yakından ilişkisi bulunduğu belirtiliyor. Nuriye Ulviye, dergiyi, servetini kullanarak bir grup kadın hakları aktivisti ile 4 Nisan 1913 ve 21 Mayıs 1921 arasında çıkardı. Dergide, eğitim ve çalışma gibi alanlarda hak elde etme politikaları geliştirip, kadınlar arası somut dayanışma projeleri gerçekleştirdi ve kadınlar için iş yerleri kurdu.

Kadınlar Dünyası'nda "Biz de maarif vergisi veriyoruz" yazan kadınlar, yüksek eğitimden yararlanmayı kadının en doğal hakkı olarak tanımladı, yüksek eğitim taleplerini entelektüel ve siyasi otoritelere iletti, devletin eğitim siyasetine yön verme stratejisini izledi. Dergide, yükseköğrenim hakkının kadınlara tanınması için her kesimden kadının katıldığı bir kampanya başlatıldı.

Dergideki tartışmalar ve etkili lobi çalışmaları, 7 Şubat 1914'te Darülfünun tarihinde ilk kez kadınlar için konferanslar düzenlenmesini sağladı. Konferanslar, Türkiye'de kadınların yükseköğrenime katılmaları sürecinin başlangıcı oldu. Çalışmalar sonucunda 12 Eylül 1914'te, yerinde Fen ve Edebiyat Fakülteleri bulunan Zeynep Hanım Konağı'nda, kadınlar için edebiyat ve fen bölümlerinden oluşan İnas Darülfünunu, yani "kadın üniversitesi" açıldı.