27 Dil bilen Türk Profesörün Eserleri Türkçeleşmeyi bekliyor

İnci Ertuğrul’la Haber Tadında programının konuğu İslam Bilimleri Tarihi Araştırmacısı Prof. Dr. Fuat Sezgin anlattıkları oldukça dikkat çekiciydi.

1960 Darbecileri Türkiye’den gönderildi

Sezgin Hoca 1943'te İstanbul Şarkiyat Üniversitesinde bilim hayatına başladı. 1960 darbesiyle Türkiye’den  gönderilen “147’ler” arasında Sezgin Hoca da vardı. 4 üniversiteye mektup yazan Sezgin Hoca 3 üniversiteden teklif aldı. Almanya’da Arap İslam bilimleri Tarihi Enstitüsü'nü kurdu. Frankfurt’ta Bilimler Tarihi Profesörü oldu. 2008 yılında Türkiye’de İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesini açtı.

Dünya öküzün sırtında mı?

Sınıf öğretmeninin yanlış öğrettiklerini üniversitede algılayabildiğini söyleyen Sezgin Hoca bir hatırasını söyle anlatıyor:

“Çocukken İslam bilim dünyasının bilimler tarihine katkısının sıfır olduğunu biliyordum. İlkokulda çokça söylenirdi, "Müslüman alimler dünyanın öküzün boynunda olduğuna inanırlarmış." Liseyi bitirinceye kadar bu inancı taşıdım. Üniversiteye girdikten sonra dünya çapında bir alman hocanın öğrencisi oldum. Bilimler tarihini biraz biliyordu. Bana anlatırken İslam’da ki atomizmden bahsetti. Hayretler içinde kaldım. İslam matematikçilerinden bahsetti. Ben kendisinden sordum. Matematikçileri var mıydı? "İslam matematikçileri dünya çapında matematikçilerdi" dedi. O zamana kadarki dünya görüşümü sarstı. Eve giderken sabaha kadar bunları düşündüm. Bana inanılmaz geliyordu. Gittim hocaya seminere başlamadan. Bana daha fazla bir şeyler söyleyin lütfen dedim. Ben matematik tarihçisi değilim. Merak ediyorsanız kitaplardan okuyun dedi. Başka bir alman kütüphane mütehassısı sırasıyla kitapları söyledi.”   

27 dil biliyor

Sezgin, İslam dünyasındaki bilim adamlarını öğrenmek için farklı diller öğrenmiş. 27 dil bilen Sezgin Hoca şimdi “Kaç dil bildiğimi bilmiyorum” diyor.

1924 doğumlu 89 yaşındaki Sezgin Hoca günde 10 saat çalıştığını ve bunu yeterli görmediğini söylüyor. 15 ciltlik eser yazan Sezgin hocanın isteği bu eseri 17 cilde tamamlamak.

"Türk Milleti için büyük bir ayıp"

Kitapları çok farklı dillere çevrilmiş ancak.  Türkçe'ye çevrilmemiş. Sezgin Hoca Türkçeye çevrilmemesiyle ilgili eşinin, ”senin kitabının Türkçeye çevrilmemesi Türk Milleti için büyük bir ayıptır” dediğini söyledikten sonra bakanlıkta başından geçen bir olayı anlattı. Bakanlığa 1965 yılında ilk cildini yazdığı eserinin Türkçeleştirilmesi için görüşmeye giden Sezgin Hoca görevliden “Türkçe'ye çevrilmeye ne gerek var” cevabını almış.

“13-14 saat çalışmakla bilgin olamazsın”

Prof. Dr. Fuat  Sezgin 16-17 saat çalıştığı günlerle ilgili bir anısını anlattı. Öğrencilik yıllarında bir hocasının "Kaç saat çalışıyorsun ?" sorusuna "13-14 saat çalışıyorum" diyince hocası bu kadar çalışmayla bilgin olamazsın dediğini söylüyor.

Bu uyarıdan sonra Sezgin Hoca çalışmalarına 3-4 saat daha eklemiş. Coğrafya tarihi alanına 26 yılını veren Sezgin Hoca bugün ki modern haritaları Müslümanların çizdiğini ve Avusturalya’yı da ilk kez Müslümanların keşfettiğini iddia ediyor.

Eşinin büyük desteği

Sezgin Hoca eşi Ursula Hanım'ın kendisine desteğinin çok büyük olduğunu söylüyor.

“Tahammül edecek bir eş buldum” diyen Hoca zor günlerde bana teselli veren eşim oldu diyor. 

Eserlerini almanca kaleme alan Sezgin Hoca'nın kitaplarının tashihini de eşi yapmış.