Uçak kazalarına karşı özel eğitim

TSK, insan faktörü nedeniyle oluşan uçak kazalarının en aza indirilmesi için pilotlara Uçucu Sağlığı Araştırma ve Eğitim Merkezinde özel eğitim veriyor.

Uçucu Sağlığı Araştırma ve Eğitim Merkezindeki (USAEM) insan santrifüjünde pilotlara yüksek G kuvvetinin etkilerinden korunmanın yolları, alçak basınç çemberinde ise yüksek irtifanın etkisi uygulamalı olarak gösteriliyor. Uçak tutması sebebiyle uçuş okulundan sevk edilen pilot adaylarına ise vertigo eğitim cihazıyla duyarsızlaşma tedavisi uygulanıyor.

Eskişehir Hava Kuvvetleri Komutanlığı Uçucu Sağlığı Araştırma ve Eğitim Merkezinde (USAEM) pilotlara eğitim verildi. Uçucu personelinin sağlığını belli standartta tutmak ve geliştirmek için çalışmalar yapan merkezde, uçuştan kaynaklı ruhsal ve fiziksel etkilerin önlenmesine yönelik de eğitim veriliyor. Merkezde uçulan hava aracının performansı sonucu ortaya çıkan bir takım fizyolojik tehditlerle bunlardan korunma yollarının pilotlara öğretilmesi amaçlanıyor. Böylece insan faktörü nedeniyle meydana gelebilecek uçak kazalarının en aza indirilmesi amacıyla uçuş emniyetine katkı sağlanıyor.

Bugünkü adıyla 2006'da hizmet vermeye başlayan merkezde 20 bin TSK uçucusunun yanı sıra 15 yabancı ülkeden bin 96 pilot fizyolojik eğitim aldı. Uçucu sağlığına yönelik Türkiye'deki tek merkez olan USAEM'in, Avrupa'daki merkezler arasında ise önemli yeri bulunuyor. Pilotlara gökyüzündeyken karşılaşabilecekleri durumların fizyolojik etkisinin anlatıldığı merkezdeki eğitimleri TSK'daki tüm pilotlar alıyor.

Eğitimler pilotların kullandıkları uçakların modeline göre farklılık gösteriyor. Teorik ve pratik olarak iki bölümde verilen eğitimlerin akademik boyutunu doktorlar anlatıyor, son teknoloji cihazlarda ise anlatılanlar uygulamalı olarak gösteriliyor. Pilotlara merkezdeki eğitimlerinin ardından uçuşa uygunluklarına ilişkin rapor veriliyor.

DUYARSIZLAŞMA EĞİTİMİ

Merkezde son teknoloji cihazlar dikkati çekiyor. Pilotlar merkezdeki alçak basınç çemberinde, vertigo eğitim cihazında, insan santrifüjünde, atlama sandalyesinde eğitim görüyor. Gece görüş konusunda karşılaşılabilecek durumlara ilişkin bilgilendiriliyor. Merkez G-lab, gyro lab, atlama sandalyesi, gece görüş, alçak basınç çemberinin bir arada olduğu dünyadaki 4 merkezden biri olma özelliğini taşıyor.

Gece uçuşları ve yeterli görüş referansı olmayan diğer durumlarda karşılaşılan his yanılgıları vertigo eğitim cihazında bilgisayar kontrolünde oluşturuluyor. Pilotların söz konusu durumlarda yaşanabilecek fizyolojik durumları tecrübe ettiği cihazda, uçak tutması nedeniyle uçuş okulundan sevk edilen pilot adaylarına duyarsızlaşma eğitim uygulanıyor.

G KUVVETİNDE BAYILMAMANIN YOLLARI

Uçuculara, insan santrifüjünde ise G kuvvetine maruz kaldıklarında bilinç kaybı gibi olumsuzluklara karşı korunmalarını sağlayan manevralar öğretiliyor. Pilotların G kuvveti altındaki fiziksel kapasitelerinin de test edildiği cihazda, uçucular kullandıkları uçaklara göre G kuvvetine maruz bırakılıyor. Pilotlar cihaz sayesinde yüksek G kuvvetinde bayılmamak için yapmaları gerekenleri uygulama şansı buluyor.

Gece görüş koşullarında karşılaşılan fizyolojik durumların da anlatıldığı merkezde, flaş körlüğü, parlaklık etkisi gibi konular uygulamalı anlatılıyor. 24 kişilik dershanede bir hava üssünün yukarıdan görünümünü yansıtan yer panosu yer alıyor.

ATLAMA SANDALYESİ

Merkezdeki en dikkat çekici cihazların başında ise atlama sandalyesi geliyor. Cihazla pilotlara acil durumda uçaktan nasıl fırlatılacaklarının eğitimi veriliyor. Eğitimde emniyetli bir atlama için gerekli olan doğru vücut pozisyonunun alınması öğretiliyor. Alçak basın çemberinde de uçucu personel yüksek irtifada yaşanabilecek fizyolojik olaylara karşı bilgilendiriliyor.