Rusya'nın terör örgütü DAİŞ'e karşı etkin mücadele eden muhalif İslam Ordusu'na yönelik saldırısı, iddia ettiğinin aksine önceliğinin DAİŞ'le mücadele olmadığını gösterdi. İslam Ordusu, uzun süredir rejimle olduğu kadar DAİŞ ile de yoğun çatışmalar içinde.
Rusya, Suriye'de "terörle mücadele" bahanesiyle düzenlediği hava saldırılarıyla DAİŞ unsurlarından çok, muhalifleri ve bu grupların kontrolündeki bölgelerde yaşayan sivil halkı hedef almaya devam ediyor. Türkiye ve birçok Batı ülkesi, saldırıların başladığı 30 Eylül'den bu yana Rusya'ya "muhalifleri değil, DAİŞ'i vur" çağrısında bulunuyor. Buna karşılık Rus yetkililer, DAİŞ'i vurdukları yönünde açıklamalar yapmakla yetiniyor. Hatta Rus lider Vladimir Putin, DAİŞ ile mücadele kapsamında Özgür Suriye Ordusu'na (ÖSO) hava desteği sağladığını ve Kasım ayında ÖSO'nun belirlediği birçok "terörist" hedefi vurduklarını ileri sürmüştü.
Rusya'nın iddiasının aksine, daha önce Halep'in kuzeyindeki Deyr Cemal'de Birinci Alay, Malikiye'de Şam Cephesi, Keştar'da Ahraru'ş Şam, Kefer'de Sultan Murad, Mare'de Mutasim Tugayı, İdlib'te Sukuru'l Cebel ve Şam Kolordusu ile Halep'te Nureddin Zengi Rusya'nın hedefi olmuştu.
Rusya'nın son hedefi Şam ve çevresinde DAİŞ'e karşı etkin mücadele veren muhalif gruplardan İslam Ordusu oldu. 25 Aralık'ta İslam Ordusu'nun komutanı Zehran Alluş, Rus savaş uçaklarının saldırısında hayatını kaybetti. Yerel kaynaklar saldırının Rus jetlerinin diğer saldırılarda olduğu gibi yüksek irtifadan atışıyla gerçekleştirildiği belirtmiş, Rusya'nın resmi haber ajansı Ria'nın yurt dışı yapılanması Sputnik de saldırıyı Rus savaş uçaklarının düzenlediğini duyurmuştu. Ancak Rus yetkililerden ya da Esed rejiminden konuyla ilgili henüz resmi bir açıklama yapılmadı.
İslam Ordusu, Şam'daki en etkin muhalif grup
İslam Ordusu, Ocak 2012'de Şam'ın Doğu Guta bölgesinde etkin hale gelen "Liva El İslam"ı kuran Zehran Alluş'un birlik çabaları neticesinde 2013 yılında Şam'da doğdu. Örgüt, 29 Eylül 2013'te Liva El İslam ve 49 küçük grubun birleşmesiyle ilan edildi.
Askeri açıdan Şam merkezindeki en büyük ve donanımlı grup olan İslam Ordusu, yaklaşık 9 bin savaşçı, zırhlı birlik ve tanksavar donanımlarına sahip.
İdeolojik olarak Suriye'de İslami bir yönetim istediklerini belirten ve Suudi Arabistan'la yakın ilişkilere sahip İslam Ordusu, zaman zaman ÖSO ile rekabete giriyor.
İslam Ordusu, 2013'te Suriye Ulusal Konseyi'ni (SUK) tanımadığını açıkladı ve Cenevre 2 görüşmelerine katılmayı reddetti.
Ancak örgüt, 9-10 Aralık 2015'te Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da muhalifleri bir araya getiren toplantıya katılarak sonuç bildirisine imza attı. Zehran Alluş'un öldürülmesinin ikinci gününde grubun sözcülerinden Muhammed Birakdar, örgütün siyasi çözüme sıcak baktığını duyurdu.
Diğer taraftan örgüt, son dönemde Şam'da özellikle hakim olduğu Doğu Guta ve Duma'da diğer muhalif grupların faaliyetlerini kısıtlamakla eleştirilmişti.
DAİŞ'e karşı etkin mücadele veriyor
İslam Ordusu, 2015'in başından bu yana Şam merkezinde Duma, Doğu Guta ve Şam kırsalında Kalamun'da rejime ve DAİŞ'e karşı mücadele veriyor.
DAİŞ'e karşı Yermük ve Kadam'daki operasyonlarında Ahraru'ş Şam ile işbirliği yaptığı bilinen örgüt, geçen temmuzda 12 DAİŞ militanını "kısas" uyguladığını belirterek idam etmişti.
Şam'ın kuzeybatısındaki Dumayr'da DAİŞ ile mücadelesinde büyük kayıplar veren örgüt, son DAİŞ operasyonunu Zehran Alluş'un öldürülmesinin hemen ardından gerçekleştirdi.
Başkentin doğusu ve güneybatısı muhaliflerin kontrolündeyken, güneyindeki Haceru'l Esved bölgesinde ise halen DAİŞ etkili. Şam'ın kuzeyindeki dağlık bölgede yer alan Kalamun, terör örgütünün başkentte ele geçirmeye öncelik verdiği yerlerden.
Rusya, BMGK kararına rağmen vuruyor
Rusya, 18 Aralık'ta siyasi geçiş süreciyle ilgili Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) kararıyla siyasi geçişe ilişkin tercihlerini büyük ölçüde kabul ettirmesine rağmen New York toplantısından bu yana hava saldırılarında yaklaşık 150 sivili öldürdü.
18 Aralık'ta Rus uçaklarının İdlib'in Cesr eş Şuğur ilçesine saldırması sonucu 16 kişinin öldü, 20 kişi yaralandı.
19 Aralık'ta Halep'e bağlı 3 yerleşim yerine düzenlenen saldırıda 8 kişi hayatını kaybetti, 17 kişi yaralandı.
20 Aralık'ta Rus savaş uçaklarının İdlib'de mahkeme binasını hedef aldığı saldırıda 40 sivilin öldü, 150 kişinin yaralandı. Halep'in kuzeyinde Kefer Nabude beldesine düzenlenen saldırıda ise 13 sivil hayatını kaybetti.
22 Aralık'ta Şam'ın Doğu Guta bölgesinde muhaliflerin kontrolündeki Bzine köyündeki pazaryerine düzenlenen Rus saldırısında 35 kişi öldü.
23 Aralık'ta Suriye'nin Lazkiye kırsalındaki Türkmendağı ve Cebel Ekrad'a yönelik saldırılarda 24 sivil hayatını kaybetti. 26 Aralık'ta Suriye'nin İdlib kentinde Rus savaş uçaklarının bir okula düzenlediği hava saldırısında 9 kişi öldü, 11 kişi yaralandı.
Uluslararası Af Örgütü'nün Rusya'nın Suriye'deki hava saldırılarıyla ilgili 23 Aralık'ta yayımladığı raporunda, saldırıların meskun mahalleri hedef aldığı, evleri, camileri, pazar yerlerini ve hastaneleri vurduğu belirtilmişti. "Sivil hedefler zarar görmedi: Rusya'nın Suriye'deki saldırılarıyla ilgili açıklamalarının maskesi düştü" başlıklı raporda bu tür saldırıların savaş suçu teşkil ettiği vurgulanmıştı.
BMGK kararında BM'nin ocak ayı başında Esed rejimi ile müzakereye oturacak muhaliflere davetiye göndermesi, eş zamanlı olarak BM, ülkede ateşkes uygulanması için DAİŞ ve Nusra Cephesi dışındaki rejim ve silahlı muhaliflerle görüşmesi öngörülmüştü.
Ocak ayından itibaren 6 aylık geçiş süreci bitmeden yani Haziran 2016'a kadar, rejim ve muhalefetin karşılıklı rızasıyla seçilmiş isimlerden oluşan tam yetkili geçiş hükümeti kurulması öngörülüyor. Ardından yeni hükümetin anayasa reformu hazırlaması, Haziran 2017'de ülkede genel seçimler düzenlenmesi BMGK kararında yer almıştı.
(AA)
