Libya'da insanlık dramı yaşanıyor

AA muhabirinin edindiği bilgilere göre, Avrupa'nın çeşitli ülkelerine gitmek amacıyla tehlikeli yolculuğa çıkan Mısır, Pakistan, Bangladeş, Fas, Sudan, Gana, Gambiya, Cezayir, Çad, Nijer, Nijerya ve Mali vatandaşı yüzlerce göçmen, cezaevi niteliğindeki mekanlarda tutuluyor.

Misratalılara göre kaçakların kaldığı bu tür mekanlar kamp ve Libya'nın genelinde 9 adet bulunuyor. Kerarim bölgesindeki kampta bin 500 kişi kalırken, diğer 8 kampın her birinde en az 500'er göçmen var.

AA ekibinin çekim ve görüşme yapmasına izin verilen kamp, iki katlı binadan oluşuyor. Binanın onlarca odası bulunuyor. Odalarda kalanlarsa ülkelerine göre ayrılmış durumda ve bir bölümünde kadınların kaldığı binada tutulanların durumu içler acısı.

Göçmenler, odalarda balık istifi şeklinde kalıyor. Kimi odalarda adım atılacak yer yok. Her taraf yataklarla kaplı. Göçmenler, yemek ve lavabo ihtiyaçlarını gidermek için çıktıkları sırada birbirlerini ezmemek için büyük çaba sarf ediyor.

- "Kamp değil hapishane"

Göçmenler, kaldıkları yerin "hapishane" olduğu görüşündeler. Etrafı kalın ve yüksek duvarlarla örülü binanın dışarı açılan tüm kapıları kilitli. Etrafta ise güvenlik görevlileri, 7 gün 24 saat esasına göre nöbet tutuyor.

Göçmenlerden Çadlı Cemal, adeta gözyaşı dökerek isyan ediyor. "Kaçak kampı denilen bu yer aslında bir cezaevi" diyen Cemal, "Lavabolar leş gibi kokuyor. İnsanlar yıkanamıyor ve temizlenemiyor. Bakın, tek odada yüzlerce kişi bir arada kalıyoruz. Bizler, yerimizden kıpırdayamıyoruz. Kalkıp bir ihtiyacımızı giderdiğimizde birbirimizin üstüne basa basa yatağımıza girebiliyoruz" dedi.

Libyalı yetkililerden tek isteklerinin, ülkelerine dönmelerine izin verilmesi olduğunu anlatan Cemal, "Maceralı bir yolculuğa çıktık ve başarısızlıkla sonuçlandı. Beş aydır buradayız. İnsanlığımızdan eser kalmadı. Artık tek bir isteğimiz var; ülkemize dönmemize izin versinler" ifadelerini kullandı.

- Müslümanı, Hristiyanı iç içe

Göçmenlerin arasında Müslüman ülkelerden gelenlerin daha fazla olması dikkati çekiyor ancak gayrimüslimlerin sayısı da az değil. Bu konuda resmi rakam verilmezken, aynı ortamda kimileri namaz kılıp ellerini açarak dua ediyor, kimileriyse istavroz çıkarıyor.

İtalya'ya gitmek için Nijerya'dan kaçan 5 kardeş, Libyalı yöneticilerden kendilerine bir kapı açılmasını istiyor. En küçüğü 10, en büyüğü ise 16 yaşında olan kardeşler Promis, İgli (12), Usans (13), Wliham (15) ve Kristoba, hep birlikte "Hiç olmazsa bilet alıp bizleri memleketimize göndersinler" şeklinde konuştu.

Kardeşler, duygularını şu sözlerle dile getirdi:

"Nijerya'dan buraya karayoluyla geldik. Hastane ve doktor yok. Yatacak yerimizin hali ortada. Ailelerimizle görüştürülmüyoruz. Burada olduğumuzu bilen kimse yok. Ya bizi göndersinler ya da serbest bıraksınlar. İnsan gibi çalışıp para kazanarak geçimimizi sağlayabiliriz."

Bir diğer Nijeryalı 35 yaşındaki Luis Asamua ise gayrimüslim olduğunu ve Libya'ya çalışmak için geldiğini belirterek, "Kaldığım yerden iş yerime giderken polis beni yolda yakalayıp buraya getirdi. Hiçbir yakınıma haber veremedim. Telefonla görüşmek yasak. Paramız yok. Ne verirlerse onu yiyoruz. Aramızda çok sayıda hasta kişi var. Lütfen bizlere yardımcı olun. Beş çocuğumu geride bırakarak geldim. Sesimizi dünyaya duyurun" talebinde bulundu.

Ganalı Müslüman Mahmut Yusuf ise İtalya'ya gitmek için böyle bir yolculuğa çıktığını, eşi ve çocuğuna daha iyi bir gelecek sunmak için kaçak durumuna düştüğünü belirterek, "Burada hayatını kaybeden arkadaşlarımız oldu. Gerçekten durumumuz içler acısı. Burada devlet yok. Gidişat oldukça kötü. Mademki siz gazetecilerin bizlerle görüşmesine izin verdiler, lütfen bize yardım edin. Ne olacağımızı ve nelerle karşılaşacağımızı bilmiyoruz" ifadelerini kullandı.

- Misrata yönetimi çaresiz

Aslında Misrata yönetimi de çaresiz. Zira kendileri zaten onlarca sorunla karşı karşıya. Misrata Emniyeti Kaçakçılık Şubesi'nde görevli bir polis, "Güvenlik başta olmak üzere maruz kaldığımız onlarca sorunumuz varken bir de kaçak göçmenlerle boğuşuyoruz" diyerek, içinde bulundukları durumu şöyle anlattı:

"Buraya gelen kaçakların çok farklı kategoride olduklarını rahatlıkla söyleyebilirim. Bunların çoğu, çölü katederek geliyorlar. Bir kısmı çalışmak, bir kısmı Avrupa ülkelerine gitmek ve bir kısmı ise uyuşturucu ticareti yapmak maksadıyla geliyor. Kaçakçılık ofisi olarak bunları yakalayarak aslında hayatlarını kurtarıyoruz. Deniz yoluyla Avrupa'ya gitmeye çalışanların bir kısmı boğularak ölüyor. Uyuşturucuya bulaşanlar ise kayıp nesil oluyor. Özellikle kimi kadınlar, zamanla hayat kadını oluyorlar. Biz, kendi sorunlarımızın yanı sıra elimizden geldiği kadarıyla onları ölümden uzaklaştırıyoruz."

Türkiye ve Sudan gibi sayılı birkaç ülkenin Misrata'da konsolosluğu bulunduğunu, özellikle kaçakların geldiği ülkelerin misyonlarının Libya'da bulunmadığını belirten polis memuru, sözlerini şöyle tamamladı:

"Yakaladığımız kaçakları deport bile edemiyoruz. Çünkü bu insanların vatandaşı olduğu ülkelerin burada muhatap alacağımız temsilcileri yok. Kaçakları yasal yollarla sınır dışı edemiyoruz. Aksi halde başlarına bir şey geldiğinde sorumlusu Libya olacak."

(AA)