İsrail'in Yediot Ahronot gazetesinde yer alan habere göre, Rivlin'in ofisi, planlanan Brüksel ziyaretinin iptal edildiğini doğruladı ancak gerekçesini açıklamadı. Geçtiğimiz Mart ayındaki davet üzerine Avrupa Birliği parlamentosunu ziyaret etmeyi planlayan Rivlin'in burada bir konuşma yapması da bekleniyordu.
İsrail cumhurbaşkanının iptal kararının, AB'nin, İsrail işgalindeki Filistin topraklarında üretilen ürünlerde "İsrail malı" etiketi kullanılmasını engellemeye yönelik bir kılavuzu onaylamasının ardından gelmesi dikkati çekti.
- İsrail-AB ilişkileri olumsuz etkilenebilir
İsrail Dışişleri Bakanlığı'ndan dün yapılan açıklamada, 1967 sınırları içindeki Filistin topraklarında bulunan Yahudi yerleşim birimlerinde üretilen malların üzerine "İsrail malı" yazılmaması yönündeki kararından dolayı Avrupa Birliği kınanmıştı.
İsrail Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Emmanuel Nahson yaptığı yazılı açıklamada, "İsrail, Avrupa Birliğinin, 1967'den beri İsrail kontrolünde olan yerlerde üretilen ürünleri etiketleme (üretildiği yeri yazma) kararını kınıyor. AB'nin siyasi nedenlerle ve boykot hareketinden etkilenerek, İsrail'in vatandaşlarını hedef alan terör dalgasıyla yüzleştiği bir dönemde böyle ayrımcılık içeren bir karar almasını teessüfle karşıladık" ifadelerini kullanmıştı.
Nahson bu kararın, İsrail-AB ilişkileri açısından da sonuçları olabileceğini söylemişti.
- İsrail'in boykot korkusu
Filistin Ekonomi Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, işgal altındaki Filistin topraklarında kurulu Yahudi yerleşim birimlerinde faaliyet gösteren 250 fabrika ve farklı sektörler için üretim gerçekleştiren 3 bin tesis bulunuyor.
Avrupa Birliği 2012 yılından beri, işgal altındaki Filistin topraklarında yer alan Yahudi yerleşim yerlerinde üretilen ürünlerin üzerine "İsrail malı" yazılması yerine "üretim yerlerinin yazılması" yönünde çalışma yürütüyor.
Avrupa Birliği Komisyonu'nun da bu konuda dün yeni bir "kılavuz çalışmasını" onayladığı duyurulmuştu. AB'nin bu kararının hedefinin, Yahudi yerleşim yerlerinde üretilen mallara yönelik "zaten var olan yasaların daha etkili bir şekilde hayata geçirilmesi" olduğu belirtiliyor.
AB geçtiğimiz yıllarda, üye ülkelere Yahudi yerleşim yerlerinde imal edilen ürünlere, üretim yerini gösteren işaret konulması yönünde talimat göndermeye başlamıştı. Söz konusu durum, İsrail'de endişe yaratmış ve boykotla mücadele için bakanlık kurulmasına neden olmuştu.
Yahudi yerleşim birimlerinde üretim yapan çok sayıda İsrailli firma, son iki yıl içinde boykot nedeniyle ciddi ölçüde zarar etmiş, ürünlerinin Avrupa'ya satılabilmesi için üretim yerlerini İsrail'e taşımak zorunda kalmıştı.
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, 2010'da Yahudi yerleşim yerlerinde üretilen ürünlerin satışının yasaklanması ve boykot edilmesi yönünde karar yayımlamıştı.
AB ile İsrail arasındaki serbest ticaret anlaşması da Tel Aviv yönetiminin işgal altında tuttuğu Doğu Kudüs, Batı Şeria ve Golan Tepeleri'ni kapsamıyor.
- "İsrail malı" yazılamayacak
AB'nin dün onayladığı kılavuza göre, bundan sonra Yahudi yerleşim birimleri, Golan Tepeleri veya Doğu Kudüs menşeli ürünlere "İsrail malı" etiketi vurulamayacak. Ayrıca, ürünlerde tek başına "İsrail'den", ''Golan Tepeleri'nden" veya "Batı Şeria'dan" etiketleri de kullanılamayacak. Bunun yerine "İsrail yerleşim birimleri" veya aynı anlama gelecek bir ifade üretim yerinin yanına eklenecek. Net bir ifade belirlemeyen AB, "Batı Şeria'dan-İsrail yerleşim birimi" veya "Golan Tepeleri'nden-İsrail yerleşim birimi" etiketlerinin kullanılabileceğini bildirdi. Filistin kaynaklı ürünlerde ise "Filistin'den" veya "Batı Şeria'dan-Filistin malı" etiketleri kullanılabilecek.
Yerleşim birimlerinde üretilen taze meyve ve sebze ile şarap, bal, zeytinyağı, yumurta, kümes hayvanları, organik ürünler ve kozmetik malzemelerinin menşe şehadetnamesi zorunlu olacak. Paketlenmiş gıda maddeleri ile sanayi ürünlerinde ise gönüllülük esas alınacak. Ancak her iki durumda ürünlerin menşe şehadetnamesinde yanlış veya yanıltıcı ifade kullanılamayacak.
Bu adımın, 30 milyar avro civarındaki İsrail-AB ticaret hacminin cüzi bir kısmını etkilemesi bekleniyor.
İsrail'in 1967 yılından bu yana işgal altında tutuğu Batı Şeria'da 400 bin, Doğu Kudüs'te ise 200 bin civarında Yahudi yerleşimci yaşıyor. Uluslararası topluma göre bunların tamamı illegal sayılıyor. Avrupa Birliği yetkilileri de İsrail yerleşimlerinin uluslararası hukuka göre gayrimeşru olduğunu sık sık tekrarlıyor.
AA
23ºC
Ankara
