Suriye'de yüz binlerce kişinin hayatını kaybettiği, milyonlarca kişinin mülteci konumuna düştüğü ve yerinden edildiği iç savaş 8 yılını geride bıraktı.
1
Yarım asırdır tek parti ile yönetilen, işsizlik, yolsuzluk ve baskıdan şikayetçi siviller, gösterileri ülke geneline taşımış, ordu gösterileri şiddetle bastırmaya başlayarak, gidişatın iç savaşa evrilmesine yol açmıştı.
2
Birleşmiş Milletler (BM) yetkililerinin, kimyasal silah kullanma, halkı açlığa sürükleme, tehcir etme, ablukaya alma, keyfi tutuklama ve işkence etme gibi savaş suçlarının işlendiğine dikkati çektiği iç savaş 8. yılını doldurdu.
3
En fazla Suriyeliye Türkiye kucak açtı
Derlenen bilgilere göre, sivil kayıpların yüz binlerle ifade edildiği savaşta, 5 milyon 684 bin sivil zorla yerinden edildi.
4
BM Mülteciler Yüksek Komiserliğine göre, bu kişilerin 3 milyon 644 binine Türkiye tek başına ev sahipliği yapıyor.
5
Suriyelilerin 946 bini Lübnan`da, 670 bini Ürdün`de, 253 bini Irak`ta, 133 bini Mısır`da barınıyor.
6
6 milyon 600 bin sivil ise, ülke içinde yerinden edildi. Suriye`de 2 milyon 980 bin sivil ulaşılması zor bölgelerde ya da kuşatma altında yaşıyor.
7
En az 13 bin 983 kişi rejimin işkencesi nedeniyle öldü
Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), 11 Mart tarihli raporunda, Esed rejiminin Mart 2011- Mart 2019`da alıkoyduğu kişilerden en az 127 bin 916`sını halen cezaevlerinde tuttuğunu açıkladı. Rapora göre, en az 13 bin 983 kişi rejimin işkencesi nedeniyle öldü.
8
En az 216 kez kimyasal silah kullanan rejiminin kuşatmasında açlık ve ilaç yetersizliği sonucu 398`i çocuk, 187`si kadın en az 921 sivil yaşamını yitirdi.
9
Terör örgütü YPG/PKK ise en az 2 bin 705 kişiyi halen alıkoyarken, DEAŞ`ın alıkoyduğu en az 8 bin 143 kişinin akıbeti bilinmiyor.
10
Hakimiyet durumu
Savaşın 8 yılı geride kalırken, Esed rejimi, müttefikleri Rusya ve İran`ın yardımıyla ülkenin yaklaşık yüzde 60`ında hakimiyeti sağladı.
11
Askeri muhalifler ve rejim karşıtı silahlı grupların kontrol ettiği alan, ülke topraklarının yaklaşık yüzde 10’una geriledi.
12
ABD destekli terör örgütü YPG/PKK Suriye topraklarının yüzde 28`inde işgalini sürdürürken, DEAŞ`ın kontrol alanı yüzde 2`ye düştü.
13
Türkiye başından bu yana toprak bütünlüğünü savundu
Milyonlarca Suriyeliye kucak açan Türkiye, iç savaşın başından bu yana güney komşusunun toprak bütünlüğünü destekledi.
14
Bu nedenle Ankara, Suriye`nin kuzeyinde, ülkeyi bölecek ve istikrarsızlaştıracak bir terör kuşağı oluşumuna karşı çıktı.
15
Buna engel olmak için 2016`da Fırat Kalkanı ve 2018`de Zeytin Dalı Harekatı`nı düzenleyen Türkiye, Suriye`nin kuzeyinde terör örgütü DEAŞ varlığına son verirken, YPG/PKK`nın terör koridoru kurmasını engelledi.
16
Türkiye, Suriye`nin toprak bütünlüğünü garanti altına almak için uluslararası girişimlere de öncülük etti.
17
Ocak 2017`den bu yana devam eden Astana süreci çerçevesinde Rusya ve İran ile yapılan toplantıların en büyük ortak vurgusu, Suriye`nin egemenliği ve toprak bütünlüğü oldu.