Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen Adıyaman'da, enkazın 8 metre derinliğine girerek 17 yaşındaki genç kızı depremden 90 saat sonra sağ çıkaran Zonguldaklı madenciler, ocaklarda tavan göçüklerini önledikleri sistemle enkaz altında rahatlıkla ilerleyebiliyor.
Kömür üretimi süresince yaşadığı büyük maden kazalarındaki acı deneyimleriyle göçük açma, ahşap tahkimat yapımı ve dar kesitte çalışma üstünlüğü gibi becerilere sahip madenciler, yerin metrelerce altında edindikleri tecrübeyle kurtarma çalışmalarında başarılı oluyor.
2
17 Ağustos ve 12 Kasım 1999 depremlerinde 103 kişiyi yığınların altından sağ çıkartmayı başaran kömür işçileri, yerin metrelerce altındaki ocaklarda uyguladıkları tavan kısmının çökmesini engelleyen "domuz damı" denilen tahkimat sistemini enkazlarda da kullanıyor.
3
"Domuz damı" yöntemi güvenli yaşam koridoru oluşturuyor
Bu sistemde uygun boyutlarda kesilen ahşap malzeme tavan kısmına sıkıştırılıp enkazın göçmesi engellenerek yaşam koridoru oluşturuluyor.
4
Madenciler kendi güvenlikleri açısından da önemli olan tahkimat sistemi sayesinde, binaların derinliklerine oluşturdukları galerilerden ilerleyebiliyor.
5
Kahramanmaraş merkezli depremlerde yıkımın yaşandığı Adıyaman`da da aynı metodu kullanan kömür işçileri, 7 katlı Bereket Apartmanı enkazında yürüttüğü çalışmada,17 yaşındaki Gülsüm Yeşilkaya`yı 90 saat sonra kurtarıldı.
6
Depremin etkilediği illerde çok sayıda kişiye sağ ulaşan madenciler, bölgedeki çalışmasını sürdürüyor.
7
Madencilerin fark yaratan özellikleri
Afetler sonrası yapılan değerlendirme çalışmalarında madencilerin öne çıkan özellikleri şöyle sıralandı:
"Yer altının mutlak karanlığında ve yalnızlığında çok çabuk karar verme ve uygulama yeteneğine sahip olmaları, göçükte kalan kazazedeye, uzun süre dar ve kapalı alanlarda çalışmanın verdiği alışkanlıkla, genellikle 1 metrekareyi bulmayan açıklıktan ulaşabilmeleri, kurtarma çalışmaları sırasında öncelikle kendilerini yeni oluşacak göçükten koruyabilecek ağaç tahkimat yapabilme yetenekleri, fiziksel özellik olarak çok zor şartlarda uzun süre çalışabilmeleri."
8
Enkazın 8 metre altına girip depremzedeyi çıkaran madenci operasyonu anlattı
Kurtarma ekibinde yer alan madenci Sinan Durdu, bölgeye Zonguldak`tan geldiklerini söyledi.
Sabah saatlerinde bugünkü arama kurtarma çalışmalarına başladıklarını ve dün de aynı bölgeden 2 kişiyi kurtardıklarını belirten Durdu, şunları anlattı:
"Dün sesini alamamıştık Gülsüm`ün. Bugün aslında tesadüfen acaba ses olur mu diye tekrar geldik. Küçük duyumlar alınca müdahaleye başladık ve sesi duyduk. Sesi duyunca umutlandık ve bize bir enerji geldi. Arkadaşlarımla müdahaleye başladık ve yer açmaya başladık. Zor bir arazide çalıştık ve biraz riskli bir alandı. Tayvanlı arkadaşlar da gelip bakmış ama ilerleyememişler. Oraya girilmez diye düşündüler. Madenci olduğumuz için biraz daha rahattık. Çünkü bizim çalışma alanımız hep zorlu."
9
"Aşağıyı resmen ocak havasına soktuk"
Adıyaman`a gelirken malzemelerini de tırlarla getirdiklerini ifade eden Durdu, "Getirdiğimiz kütüklerle domuz damını yaptık. Bu yöntem madende kullandığımız bir sistem. Aşağıyı resmen ocak havasına soktuk. Aşağısı bize madeni aratmadı. Madenci gibi girdik, blokları kıra kıra Gülsüm kızımıza ulaştık. Aşağıda ilk yardım konusunda UMKE de bize yardımcı oldu." diye konuştu.
10
Operasyonun ilk başlarında sesin çok az geldiğini, blokları kırdıkça sesin arttığını, son bloka geldiklerinde sesin çok yaklaştığını belirten Durdu, "Sürekli kızımızı telkin etmeye çalıştık. Sürekli `Geldik kızım, korkma makineler çalışıyor.` dedik. Ulaştığımızda Gülsüm, kanepede uzanıyordu." dedi.
Gönüllü olarak bölgeye geldiklerini hatırlatan Durdu, "İlk ekip olarak 100 kişi olarak geldik. Ama madencilerin hiçbiri oraya gitmem demez. Hepsi çok güzel çalışıyor. Mutluyuz, hepimizin çocuğu var. Bir kızımızı hayata bağladıysak ne mutlu bize." ifadelerini kullandı.