Azerbaycan'da, bağımsızlığın sembolü haline gelen ve tarihe "Kanlı Ocak" olarak geçen 20 Ocak Katliamı'nın kurbanları anılıyor. Sovyet ordusunun 147 sivili öldürdüğü, yüzlerce kişiyi yaraladığı “Kanlı Ocak” olayları 32 yıl sonra Bakü’de yad edildi.
Azerbaycanlılar, 1990`da yaşanan katliamda hayatını kaybedenleri anmak için Bakü Şehitler Hıyabanı`na geldi.
2
Kar yağışına rağmen binlerce insan şehitliği ziyaret için uzun kuyruk oluşturdu. COVID-19 tedbirlerine uyularak gerçekleştirilen ziyaretlerde mezarlara kırmızı karanfiller bırakıldı, şehitler için dualar edildi.
3
Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’de eşi Mihriban Aliyeva ile Şehitler Hıyabanı`na ziyarette bulundu. Aliyev, Ebedi Ateş Anıtı`na çelenk bıraktı.
4
Ülke genelinde yerel saatle 12.00`de tüm şehitler için bir dakikalık saygı duruşunda bulunuldu. Bu sırada Hazar Denizi kıyısındaki gemiler ve trafikteki araçlar korna çaldı.
5
Şehitliği ziyaret eden Malik Mehdiyev, Kanlı Ocak olaylarına, Sovyet ordusunun gerçekleştirdiği katliama tanık olduğunu söyledi.
6
Mehdiyev, 19 Ocak`tan 20 Ocak`a bağlayan gece Bakü`nün girişlerinden birinde barikatlarda nöbet tuttuğunu vurgulayarak, "Yaklaşık 100 kişi bekliyorduk. Gece saatlerinde tanklarla bize saldırdılar. Rastgele ateş ediyorlardı. Bulunduğumuz yerde 27 kişi şehit oldu. Ben de bir binanın bodrum katına sığınarak sağ kaldım" dedi.
7
Sabah olunca olayın vahametinin gün yüzüne çıktığına değinen Mehdiyev, "Bu katliam Azerbaycan Türk halkına karşı bilinçli olarak yapılmış bir olaydı" dedi.
8
Ferhat Gurbanov’da olayların bizzat tanığı olduğunu, Sovyet tanklarının sivillerin üzerine ateş açmasını bugün olmuş gibi hatırladığına işaret etti.
9
Gurbanov, "Bir zamanlar vatandaşı olduğumuz ülkenin ordusunun üzerimize ateş açmasını beklemiyorduk. Diyelim ki biz barikatlarda nöbet tutuyorduk, peki etraftaki binalara niye ateş ediyorlardı" sözleriyle sitem etti.
10
Şehitler Hiyabanı`nı ziyaret eden Şücaat Hüseyinova ise 20 Ocak 1990 gününün de aynı bugünkü gibi karlı olduğunu, beyaz karların masum insanların kanıyla kırmızıya boyandığını söyledi.
11
"Bizi ezmek istiyorlardı fakat başaramadılar"
Silahlı askerler silahsız sivillere saldırdığını anlatan Hüseyinova, bunun planlı yapılan bir iş olduğunu vurgulayarak, “Bizi ezmek istiyorlardı fakat başaramadılar. Eğilmedik. Bugün de dik duruyoruz" dedi.
12
Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı, "Kanlı Ocak" olaylarının 32. yılı dolayısıyla bildiri yayınladı.
13
"Kanlı Ocak" olaylarının 20. yüzyılın en korkunç suçlarından biri olduğu anlatılan bildiride, yaşananların henüz uluslararası siyasi ve hukuki bir değerlendirmeye tabi tutulmadığı vurgulandı.
14
Sorumlular cezalandırılmadı
Bildiride, "Bu suçun doğrudan sorumlusu eski Sovyet yönetimidir. Uluslararası hukuka göre 20 Ocak olayları insanlığa karşı suç olarak sınıflandırılmalı, siparişçileri ve failleri cezalandırılmalıdır" denildi.
15
"Kanlı Ocak"
Ermenilerin artan toprak taleplerine ve Sovyet yönetimine tepkilerini göstermek isteyen binlerce Azerbaycanlı, 1990 yılının başlarında Bakü`nün Azadlık Meydanı`na akın etti ve uzun süreli mitinglere başladı.
16
Mitingleri dağıtmak amacıyla 20 Ocak`ta Bakü`nün çeşitli bölgelerine giren 26 bin kişilik Sovyet ordusu, aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu 147 sivili öldürdü, yüzlerce kişiyi yaraladı.
17
Şehitler, yüz binlerce kişinin katılımıyla gözyaşları içinde kırmızı karanfillerle bugünkü adıyla Şehitler Hıyabanı`na defnedildi.
18
Azerbaycanlılar, 32 yıldır her 20 Ocak`ta, ellerinde "20 Ocak" kurbanlarının simgesi haline gelen karanfillerle şehitliğe akın ediyor.