Bakan Avcı’dan ‘Hey Onbeşli’ türküsünün hikayesi

Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı, Odunpazarı Meslek ve Sanat Edindirme Kursları'nı (OMEK) ziyaret etti. Avcı'yı, Kurtuluş Mahallesi'ndeki kurs binasında gezdiği müzik sınıfında, Mehmet Bakacak ve ekibi, "Hey Onbeşli" adlı türküyü söyledi.

ÇANAKKALE’DE ŞEHİT OLAN GENÇLERİN TÜRKÜSÜ

Söz konusu türküye, kursiyerlerle eşlik eden Avcı, daha sonra türkünün hikayesini anlattı. ‘Hey Onbeşli’ türküsünün çok hüzünlü olduğunu ifade eden Avcı, şöyle konuştu: "Genel olarak söylendiği gibi hareketli bir oyun havası değil. Şimdi sizin söylediğiniz gibi, aslında bu bir ağıt. Onbeşli; 1315 doğumlular, yani 1898, yani Çanakkale Savaşı'nda 1915'de 17 yaşında olan gençlerimiz. Tokat türküsüdür bu. Tokat'tan Çanakkale'ye uğurluyorlar gençleri. 16, 17 yaşındaki çocuklarımızı. Artık daha ileri yaşlardan kalmamış, o yaşa gelmiş. İşte onun için diyor ki, 'Hey onbeşli onbeşli. Onbeşliler gidiyor, kızların gözü yaşlı'. Bu türkü, onların türküsü."

'LİSELER MEZUN VEREMEDİ'

Avcı, 1915'de çok az sayıdaki lisede, okul defterlerine, "Harb-i Umumi vesilesi ile bu yıl mektebimiz mezun vermemiştir" ifadesinin yazıldığını bildirdi. "İşte bu onbeşliler, aslan onbeşlilerdir. Onun için bunu, ağır söylemek lazım" diyen Avcı, türkülerde zamanla değişiklikler yapıldığını anlattı. Avcı, zamanında değişiklik yapılan türkülerden ikisinin çok dikkatini çektiğini dile getirerek, şunları kaydetti:

SANSÜRLÜ YILLARDA YASAK GELMİŞ

"Her defasında şahit olduğum zaman onları düzeltmeye çalışıyorum. Bir tanesi şu, 'Beyaz giyme toz olur, siyah giyme söz olur, gel beraber kaçalım, muradımız tez olur' türküsü. Orijinali şu, 'Beyaz giyme toz olur, siyah giyme söz olur, gel yeşiller giyelim, muradımız tez olur'. Yeşil, bizim folklorumuzda murattır. Rüyada yeşil görmek için 'muradın olacak' derler. TRT zamanında yeşil, bayrak, sancak, irtica, filan diye orayı değiştirmiş. Renklerle başlıyor, renklerle devam edecek. Bir tanesi de şu, Ankara'nın meşhur misketi. Orada diyor ki, bir yerinde, 'Ben müftüye danıştım, yiğit yarsız olur mu?'. Orada müftü rahatsız etmiş TRT sansürünü. Diyor ki, 'Ben hakime danıştım, yiğit yarsız olur mu?' Hakim danışılacak adam değildir. Hakim, problem çıktığı zaman gider çözer. Müftü, fetva olarak gidersin, 'Olur mu, olmaz mı?' diye sorarsın. Orijinali, 'Ben müftüye danıştım, yiğit yarsız olur mu'. Buna çalışıyor olmanıza çok memnun oldum. Tebrik ediyorum, bütün arkadaşlar da güzel icra ettiler. Şehitlerimizi bir daha rahmetle yad etmemize vesile oldunuz." Bakan Avcı, "Hey onbeşli" türküsünün çocuklara da öğretilmesini tavsiye etti.