Husiler kimdir? Yemen krizi neden çıktı?

Husiler kim? Amaçları ne?

Şiiliğin bir kolu olan Zeyyidiye’ye mensup olan Husiler, aynı zamanda Ensar Allah olarak da bilinen isyancı bir gruba destek vermeleriyle biliniyor. Zeyyidiler, Husi nüfusunun yalnızca üçte birini oluşturuyor. Husiler, 1962 yılına kadar bin yıl boyunca Yemen’in kuzeyini yönetti. Husilerin ismi ise Hüseyin Bedir el Din el Husi'den geliyor. El Husi, grubun 2004 yılında gerçekleştirdiği ilk isyanını yönetti. Amaçları ise merkezleri olarak kabul ettikleri Saada'da daha fazla özerklik kazanmak ve Zeyyidi geleneklerine ve inancına zarar verdiklerini düşündükleri Sünni İslamcılardan korunmak.

Kurucusu ölünce aile başa geçti

Türkiye’nin de destek verdiği ve yaklaşık 150 bin asker ve 100 savaş uçağının katıldığı operasyonla durdurulmak istenen Husiler’in lideri El Husi, 2004 yılında Yemen ordusu tarafından öldürüldü. Sonra, El Husi’nin ailesi grubu yönetmeye başladı. 2010 yılında hükümetle bir ateşkese varana kadar beş ayaklanmayı yöneten aile, 2011 yılında Salih'e karşı protestolara katıldı ve oluşan boşluktan faydalanarak Saada ve komşusu Amran'da kontrol altında tuttukları alanı genişletti.

Yemen’deki kriz nasıl ortaya çıktı?

Ülkenin kuzeyinde elde ettikleri zaferlerle cesaret kazanan Husiler’in lideri Abdülmelik el Husi, daha sonra devlet başkanı Hadi'den ülkenin yoksullarına zarar veren ödenekleri kaldırmasını ve "yozlaşmış" hükümetin yerine Yemen'in çeşitli fraksiyonlarını daha iyi temsil eden bir hükümet gelmesini talep etti. Oturma eylemleriyle başlayan ve yol kapama protestolarıyla devam eden tepkiler eylül ayı ortalarında Husilerle askerler arasında şehir merkezinde şiddetli çatışmalara dönüştü. Çatışmalar sürerken isyancılar hükumet binalarını işgal etti.

Yemen neden bu kadar önemli?

Silahlı çatışmaların artmasıyla araya giren Birleşmiş Milletler, ateşkes ilan edilmesi için girişimlerde bulundu ancak bu durum daha sonra yeniden çatışmalara döndü. Yemen, dünyanın en önemli petrol ihracatçısı olan Suudi Arabistan'a komşu olması ve Körfez'deki deniz yollarının yanında olması nedeniyle ABD ve Körfez'deki Arap müttefikleri açısından istikrarın önemli olduğu bir ülke olarak görülüyor. Ayrıca ülkede Husilerin etkisini artırması mezhep çatışmalarının ileride de sürebileceği endişelerini de doğuruyor. Suudi Arabistan Şii Husiler’in İran tarafından hem siyasi hem de finansal anlamda desteklendiğini söylüyor.

İran önce sessiz kaldı ardından açıkladı

Uzun süre Husileri desteklediği iddialarına sessiz kalan İran, son dönemde yaptığı açıklamalarla Husileri koruma isteğini dolaylı yoldan dünya kamu oyuna bildirdi. İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney'in Uluslararası İlişkiler Danışmanı Ali Ekber Velayeti, Yemen'deki "Husileri" desteklediklerini açıkladı. Velayeti, Hizbullah'ın ülkeye yönelen tehditlere karşı Lübnan ordusunun yanında yer aldığını hatırlatarak, "Hizbullah'ın Lübnan'da üstlendiği rolü, Ensarullah'ın da Yemen'de üstlenmesini umut ediyorum" ifadelerini kullandı.

(TRTTURK.COM)