Osmanlı'da büyücülük teze konu oldu

Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Elif Uluğ, 1839-1922 tarihlerinde Osmanlı'da büyü ve büyücülük konusunu ele alan "Osmanlı İmparatorluğu'nda Batıl İnançlar" başlıklı doktora tezi hazırladı.

Tezde, Osmanlı'da büyücülerin büyü yapmak için dükkan açtıkları, elde ettikleri gelirin vergisini ödedikleri gibi ilginç bilgiler yer alıyor.

Osmanlı'nın son dönemlerinde birçok kesimden insanın sıkıntılarını çözmek için soluğu büyücülerde aldığı anlatılan tezde, İstanbul'un 19. yüzyılın son çeyreğinde büyü ve büyücülükte önemli bir merkez haline geldiği belirtiliyor.

Büyücülüğün toplumda yaygınlaşması sonucunda büyüyle uğraşanların büyük paralar kazandığına işaret edilen tezde, bu kişilerin toplum içinde "inanç önderi" gibi statüler verilerek yüksek mevkilere çıkarıldığına dikkat çekiliyor.

Doktora tezinde, bu dönemde Nuruosmaniye Camisi'nden Çemberlitaş'a uzanan yolda büyücülükle uğraşan insanların açtığı çok sayıda dükkan bulunması, "büyücülük yapan kişilerin cinleriyle dolaştıkları ve büyü yoluyla hemen her şeyi gerçekleştirebilecek güçte oldukları"na inanılması gibi konular da ele alınıyor.

Tezde, en fazla yaptırılan büyülerin; aldatıldığını düşünen kadınların eşlerini kendilerine bağlamak, karısına ve çocuklarına karşı sert davranan erkeği yumuşatmak, kadın ya da erkeği birbirine ısındırmak ya da soğutmak, gurbete giden kişinin geri dönmesini sağlamak, kaybolan eşyayı bulmak, kısmet çözmek, sevgiliyi kendine çekmek veya bir başkasından ayırmak olduğuna işaret ediliyor.

- "Vergisini vermiş, ciddi gelir elde etmişler"

Konuya ilişkin AA muhabirine açıklama yapan Uluğ, tezi hazırlarken yüzlerce belgeyi incelediğini ve elinde neredeyse bir külliyat oluştuğunu söyledi.

Söz konusu dönemde daha çok kadınların büyü yaptırdığını dile getiren Uluğ, "Erkeklerin ve devlet büyüklerinin de büyü yaptırdığını gördüm. Nuruosmaniye'de bir sokakta sadece bu işlerin yapıldığı dükkanlar bulunuyor. Bu işi yapan kişiler, büyük gelir sağlamışlar. Vergisini vererek bu işi yapmışlar. Ciddi paralar kazanmışlar bu işten. Bu insanların sahtekar tipler olması dikkati çekiyor. Statülerini koruma ve gelir sağlama adına çok sayıda insanın hayatını bile karartmışlar" diye konuştu.